Sh. Abdullayeva I f. d., prof

[11].
«Xolding»
so‘zi (ingliz tilida “holding”) «egalik qilish» ma’-
nosini anglatadi. Xolding kompaniyalari turli moliyaviy subyektlarni 
birlashtirish maqsadida tuziladi. Ushbu subyektlarni boshqarish huqu-
qini olish, shu subyektlar aksiyalarining nazorat paketini sotib olish or-
qali amalga oshiriladi. 
Bank xoldingining ikki turi bor: 
sof xolding
– faqat maxsus nazorat 
va boshqaruv maqsadlarida tuziladi; 
aralash xolding
– nazorat va 
boshqaruv vazifalari bilan birga sanoat, savdo, transport, kredit-moliya 
va boshqa sohalarda tadbirkorlik faoliyati bilan ham shug‘ullanadi. 
[12].
Amaldagi qonunchilikka asosan, ta’sischilar yangi bank ochish 
uchun Markaziy bankdan dastlabki ruxsatnomani olganlaridan keyin 
ta’sis shartnomasini tasdiqlaydilar. Shundan so‘ng, bir oy muddat ichida 
bank ochishga ruxsat so‘rab, Markaziy bankka quyidagi hujjatlar 
to‘plamini taqdim qiladilar: 
muassislar tomonidan imzolanib, muhr bilan tasdiqlangan uch 
nusxadagi ta’sis shartnomasi (asli va ikki nusxasi). Muassislar imzosi va 
ta’sis shartnomasi notarius tomonidan tasdiqlangan bo‘lishi lozim; 

---

20
muassislar majlisida tasdiqlanib, ular tomonidan imzolangan 
bank Ustavi uch nusxada; 
bankni tashkil etish to‘g‘risida, Ustav sarmoyasi hajmi haqida, 
bank Ustavini tasdiqlash haqida hamda bank Kengashi, taftish komis-
siyasi va bank Boshqaruvini saylash to‘g‘risidagi qaror qayd etilgan mu-
assislar majlisi bayonnomasi. Bu hujjat nusxalari bank Kengashi raisi 
tomonidan tasdiqlangan bo‘lishi lozim. 
Muassislar haqida quyidagi ma’lumotlar keltiradi: 
muassislar ro‘yxati; ularning to‘liq nomi, manzili, telefon raqami, 
to‘lov rekvizitlari, ustav kapitaliga ulushi, shu jumladan, foiz hisobida. 
Bankni tashkil qilishda ovoz berish huquqiga ega aksiyalarning 5 
foiziga ega muassislardan quyidagi ma’lumotlar talab qilinadi: