Tema: K. RaxmanovtíŃ shíǴarmalarínda affiksaciya usíLÍ menen jasalǵan kelbetlikler

senlik
namısqa, 
Sagınıshtan tugırına aylanar. (Watan tuygısı, 28) 
Sizlik
muhabbattıń gúlzarı menen, 
Gúlzarlar jaynadı jigirma ret. (Watan muhabbatı menen, 39) 
3) 
-lıq//-lik
affiksi arqalı jasalǵan qatnaslıq kelbetlikler mánisi boyınsha 
dáwir menen baylanıslılıqtı bildiredi: 
ǵarrrılıq, jigitlik, balalıq, kekselik 
hám t.b. 
Mısalı:
Qápelimde usı waqıtqa yadıma 
balalıq 
shaǵımda aytqan bir qosıq kelip 
erinlerim jıbırlap ketti úA.Bekimbetov). Onıń arjaǵında ol jas edi hám 
balalıq 
qıyalı menen turmıstıń ishki mánisine túsinbey keldi úÓ.Ayjanov). 
5) 
-lıq//-lik
affiksi arqalı jasalǵan kelbetlikler qásiyetti bildiredi: 
arsızlıq, 
insanlıq 
hám t.b. Mısalı:
Túpsiz tereń qıyalınıń ústine, tań aldındaǵı úrker juldızı sıyaqlı jarqıraǵan 
bul 
jaqsılıq 
úmitinen keyin ǵana Artıqtıń kózi ilindi úJ.Saparov). 
6) bir sanlıǵına waqıt mánili sózlerdiń dizbeklesip keliwinen muǵdarlıq 
mánidegi sózler jasalǵan. Mısalı:
Bir aylıq
kurorttan ketsin sadaga, 
Awıldıń 
bir kúnlik
házi turganda. (Watan tuygısı, 18) 
7) kelbetlik jasawshı 
-lıq//-lik
affiksi úqalalıq) atlıq jasawshı –lıq//-lik affiksi 
úoqıwlıq) menen omoaffiks boladı.
1
Shayır shıgarmaları tilinde 
-lıq//-lik
affiksi arqalı jasalǵan qatnaslıq 
kelbetlikler de mánisi boyınsha onsha kóp túrlilikti payda etpeydi.
 
 
 
1
Тӛлеуов Ә. Сӛз таптары. – Алматы, «Мектеп», 1982. Б.21. 

---

19 
II BAP. K.RAXMANOV SHÍǴARMALARÍ TILINDE ATAWÍSH 
SÓZLERDEN KELBETLIK JASAWSHÍ ÓNIMSIZ AFFIKSLER