Масъул муҳаррир

Texnologiya fani bo‘yicha quyidagi dars turlarini qo‘llash mumkin: Kombinasiyallashgan 
dars , operasiyalarni o‘zlashtirish darsi , kompleks ishlarni bajarish darsi, nazorat tekshirish 
topshiriqlarini bajarish va malaka hosil qilish darsi. Texnologiya darsi asosan ustaxonalarda 
olib borilishi sababli, darsni tashkil etish shakli, o‘quvchilar bajaradigan ishni xarakteriga qarab 
belgilanadi. M: o‘quvchilarning hammasi bir xil ishni bajarishi lozim bo‘lsa, darsni umumiy 
shaklini qo‘llash mumkin. Bunda o‘qituvchi barcha o‘quvchilarga bir xil yo‘riqnoma beradi 
va o‘quvlarni umumiy talablar asosida buyumni tayyorlash texnologiyasi to‘liq bajarilishini 
kuzatib biladi. Agar ba’zi o‘quvchilar orqada qolayotgan bo‘lsa, o‘qituvchi bu o‘quvchiga yakka 
tartibda yo‘riqnoma beradi va shuni kuzatib boradi. Barchamizga ayonki barcha fan sohalarida 
bo‘lgani kabi, texnologiya fanining ham rivojlanishi unga qaratilayotgan e’tiborga bog‘liq. Shu 
jumladan, respublikamizda boshqa fanlar kabi texnologiya fanidan ham turli ko‘rik tanlovlar 
va olimpiadalar o‘tkazish, uni fanlar orasida o‘z o‘rniga , mavqeyiga ega bo‘lishi uchun Xalq 
Ta’limi Vazirligi tomonidan yaxshiroq e’tibor berilsa maqsadga muvofiq bo‘lar edi. Masalan 
qizlar uchun “Zardozlik”, “Kashtachilik”, “Pazandalik” kabi online tanlovlar shular jumlasidandir. 
Texnologiya fanini to‘g‘ri tashkil etish bolalarni qiyinchiliklarni yengishga, qo‘yilgan maqsadga 
erishish yo‘lida matonat va qat’iyat bilan kirishishga, boshlangan ishni chala tashlab ketmay, 
balki oxiriga yetkazishga o‘rgatish lozim. Bu o‘rinda ijobiy natijalar: mehnatdan quvonish, 
lazzatlanish va qoniqish hissiyotlarining namoyon bo‘lishi juda muhimdir. 

---

128
10
O‘zbekiston tabiiy resurslar, foydali qazilmalar, metall va qotishmalar, plastmassalar, yog‘ochlar 
va o‘simliklarga boy o‘lkadir. Respublikamizning bu tabiiy boyliklari sanoatda, turmushda 
foydalanadigan xom ashyo bo‘lishi bilan bir qatorda texnologiya darslarida bajariladigan 
ishlar uchun kerakli material bo‘lib ham xizmat qiladi. O‘quvchilarni ilk yoshligidan boshlab 
bolalarda ona tabiatga qiziqish va muhabbatni, undagi go‘zalliklarni ko‘ra bilishni tarbiyalash 
kerak. Tabiiy materiallar bilan ishlash ularni tabiatni kuzatishga majbur qiladi. Kuzatishlar esa 
badiiy ijodiy qobiliyatlarni, konstruktorlik g‘oyasini, tushunchalarning aniqligini uyg‘otadi. Turli 
tabiiy materiallar bilan ishlash, turlicha ishlov berilishini, turli asboblardan foydalanishni talab 
qiladi va ularni ishlatish bilim, ko‘nikma, malakalarini beradi. Turli tabiiy materiallarni to‘plash 
o‘qituvchi qo‘ygan maqsadga bog‘liq bo‘ladi. O‘quvchilar ko‘rib chiqilgan va batafsil muhokama 
qilingan yoki o‘zlari o‘ylab topgan tasvir uchun material to‘playdilar va aksincha, avval 
qandaydir materialni to‘plab, keyin qanday ish bajarishni aniqlashlari kerak. Tabiiy materiallarni 
o‘quvchilar dastlab o‘qituvchi rahbarligida sayr vaqtida to‘playdilar. Tabiiy materillarni to‘plash 
jarayonida o‘quvchilar atrofdagi o‘simliklar dunyosi, hashoratlar bilan tanishadilar, daraxtlar, 
gullar navlarini, nomlarini, shakllarini, tabiiy materiallni qachon va qanday to‘plash va qanday 
saqlash lozimligini bilib oladilar. Tabiatni qo‘riqlash va unga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lish, 
uni asrash masalalariga alohida e’tibor berish har bir o‘quvchining burchidir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
1. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida ” gi Qonuni. “ Barkamol avlod- 
O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori ”- T.”Sharq” NMK.1998 yil
2. Uzviylashtirilgan Davlat ta’lim standari va o‘quv dasturi Mehnat ta’limi, kasb tanlashga 
yo‘llash, Tasviriy san’at, Chizmachilik, Musiqa madaniyati, Jismoniy tarbiya (1-9 sinflar) 
“Toshkent-2010”
3. Muslimov N.A, Sharipov Sh.S.v.b. Mehnat ta’limi, kasb tanlashga yo‘llashni o‘qitish 
metodikasi. O‘quv qo‘llanma. – T.: 2009 427 b

---

129