Тошкент “транспорт ва логистика: республика транспорт-транзит салоҳиятини ривожлантиришда рақамлитехнологиялар”

1-расм. Шаҳар жамоат транспорти эксплуатацион сифатлари 
таъминлашнинг тузилмавий-функционал чизмаси 
Инсон ресурслари 
(МБХ, МТХ, 
ҳайдовчилар, ишчи ва 
хизматчилар) 
Эксплуатация шароитлари: 
1.
Кўча-йўл тармоқлари; 
2.
Инфратузилма объектлари; 
3.
Йўловчилар оқими; 
4.
Ҳаракатланиш жадаллиги; 
5.
Табиий-иқлим шароити ва 
бошқалар. 
Жамоат транспорти тизими 
1. Ташиш жараёни;
2. Техник хизмат кўрсатиш ва сервис жараёнлари;
3. Таъминот жараёни (моддий ва ахборот оқимлари). 
Жамият: 
1.
Иқтисодий сиёсат; 
2.
Ижтимоий сиёсат; 
3.
Транспорт сиёсати; 
4.
Ҳуқуқий-меъёрий база; 
5.
Технологиялар. 
ШЖТ тизими эсплуатацион сифатини таъминлаш
Ижтимоий-иқтисодий 
ШЖТ ишончлилиги
ШЖТ хизматлари 
хавфсизлиги
Т
ари
ф
Т
аш
иш
тан
на
рхи
(ж
эк
сп
луа
тац
ион
ха
ра
ж
атл
ар
Аҳоли
га
тран
пор
т 
хи
зм
атл
ари
к
ўрс
ати
ш
си
ф
ати
Т
ра
нс
порт
в
ос
итала
ри
иш
он
чли
ли
ги
Қ
атн
ов
ла
р 
м
ун
таз
ам
ли
ги
Қ
атн
ов
в
ақ
ти
ни
нг
ка
ф
ола
тл
ан
га
нли
ги
Т
ехг
еи
ка
ха
вф
си
зли
ги
Ҳа
ра
ка
тл
ан
иш
ха
вф
си
зли
ги
Эк
олог
ик
ха
вф
си
зли
к 
Транспорт хизматлари 
кўрсатишнинг талаб 
этилган ҳажми, сифати 
ва баҳосини таъминлаш 
Кўча-йўл тармоқлари ва 
инфратузилма объектлари 
имкониятларини кенгайтириш, 
интеллектуал транспорт 
тизимларини жорий этиш 
ШЖТ мунтазам 
йўналишларини асослаш 
ва улар бўйича 
ҳаракатдаги таркибни 
оқилона тақсимлаш 

---

772 
Мазкур модел транспорт тизими, бир томондан жамиятдаги 
ўзгаришлар, иккинчи томондан эксплуатацион муҳитнинг ва 
учинчи томондан, транспорт хизматлари кўрсатиш фаолияти билан 
шуғулланувчи инсон ресурслари таъсири остида эксплуатацион 
сифатларни ижтимоий-иқтисодий, ишончлилик ва хавфсизлик 
нуқтаи назаридан баҳолаш имкониятини берадиган тизим 
кўринишига келтирилади. Эксплуатацион сифатлар – ушбу 
тизимнинг таркибий бўғини сифатида намоён бўлади. Унга 
тизимнинг бошқа элементлари бевосита ёки билвосита таъсир 
ўтказиб, ахборот оқимлари тизимнинг барча элементларининг 
ўзаро функционал боғланишини таминлайди.
Талаб этилган эксплуатацион сифатларни таъминлаш учун 
макрологистик 
(мамлакат, 
шаҳар, 
туман), 
микрологистик 
(транспорт операторлари), алоҳида йўналишлар, транспорт 
воситалари ва уларнинг таркибий элементлари поғоналаридан 
иборат иерархик бошқарув тизими тамойилларини қўллаш мумкин. 
Хулоса ўрнида шуни айтиш мумкинки тегишли ташкилий-
бошқарув тизимини шакллантириш орқали ШЖТ эксплуатацион 
сифатларини тизимли ошириш муаммоси ШЖТ мунтазам 
йўналишларини асослаш ва улар бўйича ҳаракатдаги таркибни 
оқилона тақсимлаш, транспорт хизматлари кўрсатишнинг талаб 
этилган ҳажми, сифати ва баҳосини таъминлаш ҳамда кўча-йўл 
тармоқлари ва инфратузилма объектлари имкониятларини 
кенгайтириш, интеллектуал транспорт тизимларини жорий этиш 
вазифаларини ҳал қилиш билан ўз ечимини топади.