A. Y. Pentin Xalqaro tadqiqotlarda o‘quvchilarning tabiiy fanlar bo‘yicha savodxonligini baholash Tabiiy yo‘nalishdagi fan

– 91 –
Yuqorida keltirilgan matnga mos keladigan javob va izohni tanlang.
Yomon ozon yoki 
yaxshi ozonmi?
Izoh
A Yomon
Yomon ob-havo sharoitida hosil bo‘ladi
B Yomon
Troposferada hosil bo‘ladi
C Yaxshi
Stratosferada hosil bo‘ladi
D Yaxshi
Hidi yoqimli bo‘ladi
 
Baholash mezoni
Agar o‘quvchilar “B Yomon Troposferada hosil bo‘ladi” degan javobni belgilashsa, javob 
qabul qilinadi (1 ball). Javob yo‘q yoki boshqa javoblar bo‘lsa, javob qabul qilinmaydi (0 ball).
Mazkur topshiriq o‘quvchilarning ma’lumotlar va dalillarni ilmiy talqin qilish
kompetensiyasini baholashga qaratilgan.
3-savol
Yuqorida keltirilgan matnning 14–15-qatorlarida quyidagilar yo-
zilgan: “Bunday foydali ozon qatlami bo‘lmaganda edi, odamlarda 
Quyoshdan kelayotgan ultrabinafsha nurlar bilan bog‘liq kasalliklar 
yanada ko‘proq yuzaga kelardi”.
Bunday kasalliklardan birining nomini yozing.
 
Baholash mezoni
Agar o‘quvchilar teri saratoni yoki Quyosh radiatsiyasi bilan bog‘liq boshqa kasalliklarning 
nomini qayd etishsa, javob qabul qilinadi (1 ball). To‘g‘ri javoblar quyidagicha bo‘lishi mumkin: 
►
teri saratoni;
►
melanoma;
►
katarakta.
Agar javob bo‘lmasa yoki saratonning boshqa xillari keltirilgan bo‘lsa, bunday javob qabul 
qilinmaydi (0 ball):
►
o‘pka saratoni 
Yoki shunchaki “saraton” deb javob berilgan bo‘lsa:
►
saraton.
Mazkur topshiriq o‘quvchilarning hodisalarni ilmiy jihatdan tushuntirish kompetensi-
yasini baholashga qaratilgan.
4-savol
Yuqorida keltirilgan matnning oxirida Monrealdagi xalqaro kon-
ferensiya haqida so‘z boradi. Mazkur konferensiyada ozonning yemi-
rilishi bilan bog‘liq ko‘plab savollar muhokama qilingan. Quyi dagi 
jadvalda shunday savollardan ikkitasi keltirilgan.

---