3
Июнь
17
зарафшон. дарёсининг. ўрта. оқими. борган. сари. кенгайиб. бориб. кўп. ўзанли. қайирлар.
бўйлаб.оқа.бошлайди..Дарёнинг.бу.қисмидаги.қуйиладиган.ҳеч.қандай.ирмоқ.йўқ,.бироқ.
унинг. суви. ерларни. суғорадиган. кўплаб. канал. ва. ариқлар. бўйлаб. жадал. оқади.. Навоий.
яқинидаги. зарафшон. ўзани. Оқдарё. ва. Қорадарёга. бўлиниб. кетади.. каттақўрғон. ва. зиё
-
вуддин. шаҳарлари. оралиғида. Оқдарё. ва. Қорадарё. қайта. қўшилиб. зарафшон. дарёсининг.
ягона.ўзанини.ҳосил.қилади.[1]
кейинги. йилларда. зарафшон. дарёси. сувини. эски. ангор. каналлари. орқали. Қашқадарё.
вилоятига.суғориш.учун.олинади..бухоро.вилоятининг.Амударёга.яқин.минтақалар.экин
-
ларни.суғориш.учун.Аму-Қоракўл.ва.Аму-бухоро.каналлари.орқали.Амударё.сувлари.за
-
рафшон.дарёсига.олиб.келинди..Юқорида.айтилган.каналлар.орқали.шу.кундан.зарафшон.
дарёси.Қашқадарё.ва.Амударё.билан.қўшилган.
Табиий. ҳавзаларда. балиқларнингозиқланишини. ўрганишда. cycт. ва. фаол. балиқ. ов
-
лаш. усулларидан. фойдаланилади.. Пассив. ов. анжомларига. қармоқлар,. кичик. сачок. (узун.
ёғоч. учидаги. чамбаракка. ўрнатилган. дока. ёки. тўрхалта)лар. киради.. Ихтиотрофологияда.
энг.қулай.усул.пассив.усул.ҳисобланади..чунки.балиқ.ошқозон.–.ичак.трактидаги.озуқа.
қисмларга. бўлиниб. кетмайди.. Озуқа. объекти. балиқ. томонидан. қандай. қабул. қилинган.
бўлса,.у.шундайлигича.сақланади,.бу.эса.озуқа.спектри,.озикданиш.ритми,.озуқа.самара
-
дорлигини.аниқлашнинг.энг.қулай.усулидир..балиқ.чавокларини.ҳамда.майда.балиқчаларни.
овлашда.махсус.капрон,.дока.каби.материаллардан.тайёрланган.сачоклардан.фойдалани
-
лади.[2]
зарафшон. дарёсининг. ўрта. ва. қуйи. оқимларида. Қоракултепа,. Оқтепа,. Тўдакўл,.
каттақўрғон,.Қуйимозор,.Шўркўл.сув.омборларидан.ташқари.зарафшон.дарёсининг.қуйи.
оқимидан. Денгизкўл,. Тузкон,. Қорақир,. Шўркўл. каби. ҳавзалардан. иборат. табиий. сув.
кўллари.мавжуд..
зарафшон. сув. ҳавзалари. ихтиофаунасини. атрофлича. ўрганишда. к.с.. кеслер. (1877),.
Л.с..берг.(1948,.1949),.Г.В..Никольский.(1938).Ф.А..Турдаков.(1963),.Г.к..комилов.(1973),.
Х..Нуриев.(1985),.М.А..Абдуллаев.(1989).ва.бошқаларни.илмий.тадқиқот.ишлари.муҳим.
аҳамият.касб.этади.
Адабиётларда.келтирилиши.бўйича.зарафшон.сув.ҳавзаларида.36.та.балиқ.турлари.мав
-
жуд.бўлиб,.кўпчилиги.карпсимон.балиқлар.оиласига.оиддир.[3]
Ҳозирги.вақтда.зарафшон.сув.ҳавзаларида.6.тур.иқлимлаштирилган,.8.тур.зарафшон.
дарёсига.Амударёдан.каналлар.орқали.ўтган,.4.тур.бошқа.қўшни.сув.ҳавзаларидан.тасо
-
дифан.келтирилган.балиқларни.учратиш.мумкин..
Фойдаланилган.адабиётлар.рўйхати
1.. Абдуллаев.М.А..Ихтиофауна.озер.низовьев.зарафшана.и.её.использование.в.промыс
-
ле.//.узб..биол..журн.,.1975,.№.5..
2.. Абдуллаев.М.А..Некоторые.изменения.в.ихтиофауне.водоемов.кашкадарьи.и.зараф
-
шана.в.связи.с.ирригационным.строительством.и.пути.организации.промысла.(сообщение.
№1).//.Тр..конф..По.освоению.внутренних.водоемов.средней.Азии.и.казахстана..балхаш,.
казНИИрХ,.1967..с..41-43.
3.. Абдуллаев.М.А.,.урчинов.Д.у..Промыловые.рыбы.водоемов.низовьев.р.зарафшан..
Ташкент..Изд-во.“Фан”..1989,.8-12с.
199
Do'stlaringiz bilan baham: |