16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

3
Июнь
17
3..O‘rta.paleolit.(m.a..100.000.yillik.–.m.a..40.000.yillik).–.Muste.davri.
4..So‘nggi.paleolit.(m.a..40.000.yillik.–.m.a..12.000.yillik).–.Orinyak.davri,.Solyutri.davri,.
Madlen.davri.
5..Mezolit.(o‘rta.tosh.davri).(m.a..12.000.yillik.–.m.a..7.000.yillik).
6..Neolit.(Yangi.tosh.davri).(m.a..7.000.yillik.–.m.a..4.000.yillik)..
7..Eneolit.(Mis.–.tosh.davri).(m.a..4.000.yillik.–.m.a..3.000.yillik).
8..Bronza.davri.(m.a..3.000.yillik.–.m.a..2.000.yillik).
9..Temir.davri.(m.a..1.000.yillik).
Olduvay davri.
Arxeolog.olimlar.tomonidan.eng.qadimgi.mehnat.qurollari.topilgan.makonlar.
haqida.juda.ko‘p.qiziqarli.ma’lumotlar.berilgan..Xususan,.1959-yilda.Amerikalik.arxeolog.Luis.
Liki.tomonidan.sharqiy.Afrikada.(Tanzaniya)dan.Olduvay.darasi.topilgan..Luis.Liki.bu.yerdan.
Zinjantrop. odamining. bosh. suyagini,. mayda. hayvon. suyaklarni,. to‘ng‘iz,. antilopa. suyaklarini,.
dastlabki.tosh.qurollarini.topdi..Zinjantroplar.toshni-toshga.urib,.mehnat.quroli.yasay.olgan.va.
ular.bundan.1,5-2,5.million.yil.avval.yashagan.dastlabki.odam.sanaladi.
Ashell davri.
Fransiyaning. Ashell. shahri. yaqinidagi. Sent. Ashell. g‘oridan. shu. davrga. oid.
tosh. cho‘qmor,. bir. yoki. ikki. tomoni. o‘tkir. qilingan. turli. shakldagi. chaqmoq. toshlardan. iborat.
qurollar. topilgan.. Bu. davr. odamlari. daryo. bo‘ylarida. ko‘l. va. buloqlar. atrofida. to‘dalashib.
yashagan,.xo‘jaligi.termachilik,.ovchilik.bo‘lgan..Olovdan.foydalangan.Ibtidoiy.jamoa.tuzumini.
davrlashtirish.mehnat.qurollarini.tayyorlash.uslubi.va.xo-mashyoning.farqlanishiga.asoslanadi..
Bu.davrda.har.qanday.rivojlanishga.asos.bo‘ladigan.jarayon.–.bu.aql.bilan.bajariladigan.mehnat.
sanalgan..Chunki.mehnat.odamni.hayvonot.dunyosidan.ajratib.turgan..Shu.nuqtayi.nazardan.kelib.
chiqib,.har.bir.tarixiy.davrga.xos.bo‘lgan.belgi.va.xususiyatlarini,.zarur.ma’lumot.va.tushunchalarni.
yaxlit.bir.joyga.yig‘ib,.umumlashtirib.yozib.chiqishga.ehtiyoj.tug‘ildi..Har.bir.rivojlanish.jarayoni.
bosqichma-bosqich.tadrijiy,.tegishli.zaruriyat.asosida.ro‘y.berganini,.o‘zidan.oldingi.va.o‘zidan.
keyingi.davrlardan.farqi,.tafovuti.bilan.ajralib.turishiga.keng.e’tibor.qaratdik..Chunonchi:
I..Poleolit.(m.a..3.million.yillik.–.m.a..1.million.yillik)
1..Draupitek,.1858-yil,.Avstriya.yuqori.Taronna.hududi,.“daraxtda.yuruvchi.odam”..
2..Avstralopitek,.1920-yil,.Janubiy.Afrika,.janub.maymuni.
3..Zinjantrop,.1959-yil,.Sharqiy.Afrika,.Tanzaniya.Zinja.qishlog‘i,.Oldivay.darasi.
4..Daryo.bo‘ylari,.ko‘l.va.buloqlar.yonidagi.pana.yerlarda.to‘dalashib.yashagan..
5..Uchi.o‘tkirlangan.tosh.(chopper),.yer.kavlagich.tayoqcha,.so‘yil.–.asosiy.mehnat.
quroli.bo‘lgan..
6..Termachilik,.ovchilik.asosida.kun.kechirgan.
II..Ilk.poleolit.(m.a..1.mln..yillik.–.m.a..100.000.yillik)
1..Pitekotrop,.1890-yil,.Yejen.Duyubua,.Indoneziyaning.Yava.oroli,.maymunsimon.odam.
2..Sinantrop,.1927.–.1937-yillar,.Pekin.shahri,.Xitoy.odami.
3..Fergantrop,.1985-yil,.Farg‘ona.Selung‘ur.g‘ori,.Farg‘ona.odami.
4..Daryo.bo‘ylari,.ko‘l,.buloqlar.atrofida.yashagan.
5..Havo.issiq,.iliq.bo‘lgani.uchun.boshpana,.turar-joy.va.kiyim-kechakka.ehtiyoji.
bo‘lmagan.
6..Nutq.shakllanmagan..Imo-ishoralar.va.turli.tovushlar.asosida.o‘zaro.muloqot.qi-lishgan.
7..Olovdan.foydalangan..O‘rtacha.umri.20-30.yosh.bo‘lgan.
III..O‘rta.poleolit.(Miloddan.avvalgi.100.ming.yillik.–.m.a..40.000.ming.yillik)
1..Neandertal.odam..1856-yil.Germaniya,.Neandertal.qishlog‘i..
2..Neandertal.bola.(8-9.yosh),.1938-yil,.O‘zbekiston.Teshiktosh.g‘ori..Arxeolog.Okladnikov,.
antropolog.V.V.Gerasimov.
3..Muzlik.davri.boshlanib,.havo.keskin.sovib.ketgan.
4..Hayvon.terilaridan,.jundan.kiyim.tayyorlab.kiyishgan.
5..Tabiiy.olovdan.foydalangan,.olovni.saqlab.turishgan.
6..G‘orlarda.yashashgan.
7..Tosh.pichoq,.keskich,.qirg‘ich,.nayza,.tosh.va.suyak.paykonlari.yasashgan.
8..Vafot.etgan.odamni.dafn.qilishni.boshlashgan.

---

187