Iii международная научно-практическая конференция

калий 
йодат
ни қўшишни кўзда тутади. Бунда йод тез буғланиб кетмайди, шунинг 
учун уни 9-12 ойгача (қуруқ, яъни нам тегмайдиган жойда) сақлаб туриш 

---

III Международная научно-практическая конференция
 
78 
III International Scientific and Practical Conference 
мумкин. Маҳсулотларнинг ранги ва таъмига таъсир кўрсатмаганлиги сабабли 
уни сабзавотларни тузлашда ҳам бемалол ишлатилаверса бўлади. 
Йод билан индивидуал профилактика
дори препаратлари (калий йодид 
препаратлари – йодбаланс – 100 ёки 200 мкг ли таблеткалар) ва озуқа 
қўшимчаларини (минерал қўшимчали поливитаминлар, Йод – актив, 
Йодомарин, Цигапан, Кламин) қўллашни кўзда тутади. 
Гуруҳларда йод танқислигини олдини олиш учун 
ЙТК ривожланиш 
хавфи юқори бўлган аҳоли қатламларида (болалар, ўсмирлар, ҳомиладор ва 
эмизикли боласи бор аёллар) йод сақловчи препаратларни шифокор 
кўрсатмасига асосан қабул қилиш зарур. 
Йоднинг асосий биологик функцияси қалқонсимон без фаолиятини 
қувватлаб туриш ва без томонидан тироксин ва трийодтиронин 
гормонларининг ҳосил қилинишини таъминлашдан иборат. Йод ҳозирча шу 
гормонларнинг синтезланишида иштирок этувчи бизга маълум ягона 
микроэлементдир.
Тироксин асосий модда алмашинуви жадаллигини назорат қилади, сув-
туз, ёғ ва углевод алмашинувига таъсир кўрсатади. У одамнинг жисмоний ва 
руҳий ривожланишига, юрак-қон томир тизими ва жигарнинг фаолиятига фаол 
таъсир этиб, марказий нерв системаси фаолиятининг бошқарилишида иштирок 
этади. 
Катта ёшдаги одамнинг йодга бўлган суткалик эҳтиёжи 50-200 мкг (0,05-
0,2 мг) ни ташкил этади. У тўғри балансланган овқатланишда ўсимлик ва 
ҳайвон маҳсулотлари ҳисобига таъминлаб берилади. Йоднинг оз қисмигина 
(таҳминан 5-10% и) сув билан киради. 
Йод энг кўп миқдорларда денгиз сувўтлари таркибида мавжуд: 

қуруқ ламинарияда – 100 г да 160-800 мг, 

қуритилган денгиз карамида – 100 г маҳсулотда 200-220 мг. 
Шунингдек балиқ ва денгиз маҳсулотлари (100 г да 300-3000 мг),
Маҳсулотларни узоқ муддат сақланганда ва пиширилганда йоднинг 65% 
игачаси йўқотилиши мумкин.