29
Ғылыми-педагогикалық зерттеулерде теориялық методтар жетекші
орынды иелейді. Әрбір зерттеуден алдын үйрену объектісін таңдау,
теориялық талқылау негізнде объект қайсы фактілерде байланыстылығын
анықтау және тексеру үшін олардың жетекшісін таңдау тиіс. Зерттеудің
мақсат және міндеттерін анықтау гипотезасын түзу осыған сай түрде зерттеу
өткізу методикасын шығару, зерттеу барысында алынған фактілерді
түсіндіру, талқылау тәсілдерін таңдау және қорытындыларды өрнектеу
қажет. Бұл жұмыстардың бәрін орындау үшін зерттеліп жатқан мәселенің
бұрынғы және қазіргі кездегі теориясы мен практикасын ашып беретін әдеби
құндылықтарды үйрену және талқылау қажет. Теориялық методтар басқа
методтарымен бірге математика методикасына тиісті әрбір зерттеуде
қолданылады. Кез келген ғылыми проблемаларды шешуде қойылған
мәселеге тиісті барлық әдебиетті үйрену және теориялық зерттеу өткізу
қажет. Бұлсыз мақсатқа бағытталған болмайды, сынау кейде қателіктермен
жүргізіледі. Сонымен қатар әдебиетті үйренбей, теориялық талқылау
жасамай тұрып, пәнде жылдамдық қамтылмайды. Математика методикасына
тиісті зерттеулерде басқа да методтардан пайдаланылады. Әдетте мұндай
методтардың бәрінен бірге пайдалану, нәтижелердің сенімді болуын
қамтамасыз етеді.
Қазіргі заман дидактикасында оқыту методтарының классификациясына
әртүрлі жанадасу бар. Біздің пікірімізге ең мақсатқа сай, әртүрлі методтарды
өз ішіне алатын классификация болып табылады.
Жоғарыда берілген сипаттамадан оқыту методтары оқытушы мен
оқуышалардың бірге жүргізетін қызметінен тұратыны көрінеді.
Мұндай қызмет ұйымдастыру, ынталандыру және бақылау жасауды
көздейді, осыған орай оқыту методтары да үлкен үш топқа бөлінеді: оқу
қызметін ұйымдастыру методтары; оқу қызметін ынталандыру методтары;
оқу қызметінің нәтижелілігін бақылау методтары.
Оқу, білу қызметін ұйымдастыру методтарын бірнеше топқа бөліп,
классификация жасау мүмкін.
I. Оқушылар білім алатын көздер бойынша:
Ауызша, көрсету және практикалық методтар (түсіндіру, сұхбат,
әңгімелеу, кітаппен жұмыс, т.б.)
Көрсету методтары (қоршаған ортадағы предметтер және оқиғаларды
бақылау, олардың моделдері мен суреттерін қарау) оқушылардың
практикалық жұмыстары.
II. Оқушылар пікірінің бағыты бойынша:
Индукция, дедукция және аналогия.
III. Педагогикалық әсер, басқарудың деңгейі, оқушылардың оқу
процессінде еркіндік деңгейі бойынша :
Оқытушының басшылығында атқарылатын оқу жұмысы методы;
Оқуышылардың өзіндік жұмыстарының методы.
IV. Оқуышылар еркін белсенділіктерінің деңгейі бойынша:
Do'stlaringiz bilan baham: