Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
49
anchagina xatarlik edi, chunki Toif shahrida yashovchi Saqiyf qabilasi ila Makka 
mushriklari uzun yillardin beri adovatda edilar. Bularga qarshi Rasulullohning ulardin 
yordam so‘rab borishlari Qurayshning adovatlarini yanada ortiqroq qilgan edi. 
Payg‘ambarimiz o‘zlaricha shaharga kirganlarida mushriklardin ortiqroq aziyat 
chekishlari mumkin edi. Mana shu to‘g‘rilik, arablar odatlaricha biror qabila raisining 
himoyasiga kirish zarur bo‘ldi. Shuning uchun Quraysh raislaridin Mut’im ibn Adiyga kishi 
yuborib, o‘zlarini himoyasiga olishni andin so‘radilar. U ham bu ishni o‘ziga faxr bilib, 
darhol qabul qildi. So‘ngra o‘ziga qarashlik kishilar ila barobar qurollangan holda 
Payg‘ambarimizni birga olib, Quraysh majlisiga keldi. Alarga qarab, egiz ovoz ila: «Ogoh 
bo‘linglarki, men Muhammadni o‘z himoyatimga oldim, buni buzishga Quraysh ichida 
jur’at qiluvchilar bo‘lmas deb o‘ylayman», deganida, majlis ahli tomonidan: — «Sening 
hurmating saqlanishi lozimdur», degan tovushlar eshitildi. Shuning bilan 
Payg‘ambarimizning ko‘ngillari tinchlanib, shahar ichiga kirdilar. Ul zamon arablarning 
odatlaricha, himoyaga olingan odamga, agar dushmanlari tarafidin tajovuz bo‘lar ekan, 
himoyachi raisning o‘z oilasiga bo‘lgandek sanalur edi. Himoyat haqqini, qo‘shnilik ahdini 
saqlashlik arablar oldida ulug‘ sharafga ega bo‘lgandek, bularni buzishlik esa eng qattiq 
or-nomuslardin hisoblanur edi. Bu sabablik chiqqan urushlar, to‘kilgan qonlar arab 
tarixlarida bek ko‘p uchraydi. Bu ham bo‘lsa, o‘tmishdagi arab millatining yaxshi 
odatlarining birisidur. Chunki buning himoyasida birmuncha mazlumlar, nohaq zulm, 
tahdidlar ko‘rishdan saqlanur edilar. Shundog‘ bo‘lib, Payg‘ambarimiz Toif shahridin 
kelib, Makkada bir necha kun turganlaridin so‘ngra, Xudo tarafidin karomatlik ulug‘ 
voqea ko‘rsatildi. 
ME’ROJ VOQEASI
Endi bu o‘rinda haqiqatga muvofiq ravishda, qisqacha qilib Me’roj voqeasini bayon qilib 
o‘tamiz. Bu haqda uzun-qisqa so‘zlar yozilgan kitoblar ko‘p bo‘lsa ham, ammo haqiqati 
ila yozuvchilar ozdur. Shuning uchun Islom olamida Qur’ondin so‘ngra ishonimlik 
kitobimiz «Sahih Buxoriy» so‘zlariga qanoat qilib, aning Me’roj haqida keltirgan 
hadislarini bu o‘rinda tarjima qildim. Alloh o‘zi madad berishini so‘rayman. Endi bilmak 
kerakkim, Payg‘ambarimizning bir kechada Masjidul Haromdin chiqib, Masjidul Aqsoga 
kelganlari Qur’on oyatlari bilan sobitdur. Bunga iymon keltirmaklik mo’minlarga farzdur. 
Masjidul Harom deb Makka shahridagi Baytulloh masjidini ayturlar. Butun yer ustida 
tamom musulmonlarning qiblasi shu Baytullohdur. Har namozimizda yuzimizni shu 
qiblaga qaratamiz. Yana o‘z o‘rni kelganda, Ka’batulloh va qibla haqida ma’lumotlar 
berib o‘tamiz, inshaalloh! 
Masjidul Aqso bo‘lsa Falastin o‘lkasida Quddusi sharif shahrining masjididur. Bu masjid 
ersa, o‘tgan barcha payg‘ambarlarning qiblasi edi. Payg‘ambarimiz ham Makkada turgan 
vaqtlarida, o‘qigan namozlarini Masjidul Aqsoga qarab o‘qir edilar. Qachon Madinaga 
hijrat qilib borib, o‘n sakkiz oy o‘tgandin so‘ngra Qibla yo‘tkaldi (o‘zgardi). Ana shu 
kundin boshlab, barcha ahli Islomning qiblasi Makka shahrida, Baytullohni ichiga olgan 
Masjidul Harom bo‘ldi. Haqiqiy qiblamiz esa, shu masjid ichidagi Ibrohim Xalilulloh 
yasagan o‘ng burchagiga hajarul Asvad toshi qo‘yilgan qutlug‘ bir o‘rindur. Yuzimizni shu 
tomonga qaratib, Allohga ibodat qilamiz. 
Yana maqsadga kelaylik. Payg‘ambarimizning Masjidul Haromdin chiqib, Masjidul Aqsoga 
kelganlari ushbu oyat bilan sobit bo‘ldi: 
«Subhanallaziy asro, bi abdihi laylamminal Masjidil Haromi ilal Masjidil Aqsollaziy 
barakna havlahu, linuriyahu min oyatina, innahu huvassamiul basir». 
Ma’nosi: «Arig‘ zotlik (ya’ni, toza) ul Xudokim, quli Muhammadni, Masjidul Haromdin, 

---

Tarixi Muhammadiy. Alixonto’ra Sog’uniy