Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

ammoniy
ioniga aylanadi. Natijada funksional gruppaning ta’siri 
neytrallanadi, 
ichki tuz
hosil bo’ladi. Eritmada vodorod ionlari yoki aminogruppaning ortiqchasi 
qolmaydi, shu sababli u 
indikatorga 
(lakmusga)
ta’sir qilmaydi. α – aminokislotalar suvdagi 
eritmalarda ichki tuz yoki 
bipolyar 
(svitter)
 
ion holida bo’ladi. 
Eritmada H
3
N
+
–CH
2
–COO
– 
ionlar borligi sababli u elektr tokini o’tkazadi. Aminokislotalar 
eritmada quyidagi muvozanatda turadi: 
H
2
N–CH
2
–COOH H
3
N
+
–CH
2
–COO
– 
Ichki tuz molekulasining ikki joyida qarama-qarshi zaryadlar bo’lib, molekula NH
3
+
ko’rinishdagi 
musbat 
ionga va COO
-
gruppa ko’rinishdagi 
manfiy
ionga ega bo’ladi. Shuning uchun 

---

404
ham aminokislota ichki tuzi molekulasini 
bipolyar
ion, ya’ni ikki qutbga, ikkita qarama-qarshi zaryadga 
ega bo’lgan ion deb ataladi.
Ba’zi aminokislotalarning molekulalarida 
amino-
va 
karboksil
gruppalarning soni teng 
bo’lmaydi. M-n: 
HOOC–CH
2
–CH
2
–CH–COOH
glutamin kislota
NH
2 
H
2
N–CH
2
–CH
2
–CH
2
–CH
2
–CH–COOH
lizin kislota
NH
2 
Bunday aminokislotalarda qaysi funksional gruppa ko’p bo’lsa, o’sha indikatorga ta’sir qiladi. 
M-n: 
glutamin 
kislotada 
pH<7
, ya’ni 
kislotali 
muhit, 
lizinda
esa