7. A`zolar transplantatsiyasi va ularning muammolari. Bu organizmning ы ziga xos antigeni bilan immunologik shujayralar kirish =obiliyatini =isman yoki t ы li= y ы =olish =obiliyati xisoblanadi. Bosh=acha ifodalanganda - immunologik javob sodir b ы lmasligi yoki immunologik areaktivlik kuzatiladi. Bunday sholatning yuzaga kelishning bir =ancha sabablari b ы ladi. Bu tarifga = ы shimcha genetik jishatdan ifodalangan tolirant sholatini far= =ilish zarur. +isman tolerantlik sholati namoyon b ы lganda immunologik javob reaktsiyasi =isman susayadi.t ы li= sholatda esa umuman ani=lanmaydi. Immunitet immunologik tolerantlik sholati shakllanishida asosan 3 bos=ichni ajratishimiz mumkin: 1-bos=ich: organizmga yu=ori mi=dorda kiritilgan antigen ы zida mashsus javob bermaslik sholatini keltirib chi=aradi. Bunday antigenlarga difteriya toksikoidi, pnevmokok polisaxaridi va ba`zi bir oddiy kimyoviy moddalar misol b ы ladi. 2-bos=ich: embrionning rivojlanishi davrida antigenning ma`lum bir va=t ichida sa=lanib turishi tufayli ы ziga xos areaktivlik kelib chi=adi. 3-bos=ich: tolerantlik va immunitet sholatlarini barcha antigen sinflarga nisbatan keltirib chi=arish mumkin: 1945 yili R.Ower birinchi b ы lib immunotolerantlik sholatini namoyon =ilib berdi. 8 – ma`ruza. Mavzu: Immun javobdagi genetik nazorat. Immunokompetent shujayralar darajasida ularning gistogenezi va tashkillanishi jarayonida amalga oshadi. Antigen determinati shakllanishi jarayonida antigen tanilishi va =ayta ishlanishi bos=ichi kuzatilib, ы ziga xos immun javob shosil b ы ladi. Immun javob autosom dominant IR – (immune - respons) genlari nazoratida b ы lib immun javobning yu=orin b ы lishini bosh=arilishi T- www.ziyouz.com kutubxonasi
32
xelperlar (yordamchilar) ta`siri ostida yuzaga keladi. Ba`zi bir organizmlarda ushbu gen yu=ori immun javobni yuzaga chi=arsa, bosh=alarda nisbatan past immun javob shosil b ы ladi. Bu genlar T-limfotsitlarda antegenni tanuvchi tuzilmalarni kodlaydi. Odam organizmda IR-renlar T–limfotsitlarning in vitro sharoitida T- xelper omillarining shosil =ilish xususiyatlari ы rganilganda ani=langan. Oxirgi yillarda immun javob genetikasi tad=i=otlarda ani= bir antigenga nisbatan paydo b ы ladigan immun javob =onuniyatlari va mexanizimlari popipepdit antegenlar yordamida ы rganilgan. Tad=i=otlar turini antigen vetermentlarning immun javoblari musta=il ravishda b ы lishligini k ы rsatadi. Olib borilgan tajribalarda k ы pgina antigenlarga nisbatan shosil b ы ladigan immun javoblar fa=at IR-genlar nazoratidagina b ы lmasligini isbotladi. Tajribada ma`lum bir genga javob