14
-
O’zining kasb majburiyatlarini ijro etishda manfaatdorlikni o’ylamaslik;
-
Yangi kashfiyotlar va davolashning yangi texnologiyalarini bayon etishda
ehtiyotkor bo’lish;
-
Inson hayotini saqlash – vrachning majburiyati ekanligini doimo yodda tutish;
-
Bemorga nisbatan to’liq xolis va boadab munosabatda bo’lib, o’zining
barcha bilimlarini unga yordam berish uchun qo’llash;
-
Boshqa mutaxassislar shoshilinch yordam berishiga amin bo’lmasa, bunday
yordamni o’zi
amalga oshirishga majbur;
-
Bemorni tekshirish yoki davolash tadbirlari o’zining kasb imkoniyatlari
doirasida bo’lmasa, vrach zarur bo’lgan malakali mutaxassislarga murojaat
etishi shart.
T i b b i y o t d e o n t o l o g i y a s i - (yun. deontos-majburiyat +
logos-
ta’limot) tibbiyot xodimi o’ z kasbiy majburiyatlarini ijro etayotganida rioya
etishi shart bo’lgan etik mezonlar hamda sog’lom yoki bemor odam murojaat
etganida o’zini tutish, psixologik muloqot qoidalari tizimi.
Tibbiyot deontologiyasi
tibbiyot etikasining tarkibiy qismidir. Amaliy jihatdan tibbiyot deontologiyasi
muayyan sohalarga bog’langan o’z xususiyatlariga ega. Ya’ni: xirurg, akusher-
ginekolog, pediatr, terapevt va boshqalar deontologiyasi.
Tibbiyot xodimlari
tomonidan deontologiya prinsiplarini to’g’ri bajarilishi samarali faoliyatning
omilidir. Ushbu prinsiplar quyidagi munosabatlarga taalluqlidir: vrach va bemor,
vrach
va bemor qarindoshlari, vrach va hamkasblari, vrach va tibbiyot hamshirasi,
vrach va jamiyat, shu bilan bir qatorda
vrachlik siri, tibbiy hujjatlar deontologiyasi,
ilmiy tadqiqotlar va yangi ilmiy ma’lumotlarni joriy etish, tibbiy xatolar tahlili,
tibbiy muassasa faoliyatining tahlili deontologiyalari. Shifoxonada davolanayotgan
bemor bola tibbiyot xodimlarining do’stona va
xush muomala munosabatini
ko’rishi, uni dardidan forig’ qilish uchun barcha choralarni ko’rishga doim tayyor
ekanliklariga ishonch hosil qilishi kerak. Bemorga yumshoq munosabatni saqlagan
holda, tayinlangan tibbiy muolajalarni to’liq bajarilishini, bola o’rnatilgan
tartibga
rioya etishini ta’minlash zarur. Har bir tibbiy xodim doim shifoxonadagi
bemorlarning diqqat markazida ekanliklarini unutmasligi kerak. Bemor bilan to’g’ri
muomalada bo’lish ko’nikmalarini o’zlashtirish uchun maxsus tayyorgarlik, tajriba,
bemor ruhiyatini o’rganish, shaxsiy madaniyat va odob yuqori darajada bo’lishi
talab qilinadi. Bemor bolalarning ota-onalari bilan muloqot xirurgiya bo’limi
hamshiralaridan alohida e’tibor va ehtiyotkorlikni talab qiladi. Xavotirli va
hayajonli holatda ota – onalar tibbiy hamshiradan operatsiya qanday o’tganligi,
tahlillar
natijasi, operatsiyadan keyingi asoratlar to’g’risida ma’lumot olishga
urinadilar, bunday ma’lumotlarni faqat davolovchi vrach berishi mumkinligi
tushintirib beriladi.