Samarqand davlat tibbiyot instituti. Mavlyanov f. Sh., MAVLYANOV Sh. X., Xayitov u. X. Tibbiyot kasbiga kirish

 
YOTOQ YARАLАR 
 
Yotoq yara (lat. decubare - yotmoq) - ma’lum sharoitlarda, tananing ma’lum 
qismlarida bosim tufayli kelib chiqadigan va to’qimalarning ishemiyasi 
(qonsizlanishi) hamda nekroziga (to’qima o’lishi) olib kelish bilan xarakterlanadigan 
kasallik bo’lib hisoblanadi. 
Sabablari: 
Yotoq yaralar kelib chiqishida ichki faktorlarning ta’siri 
 
Orqaga qaytar 
Orqaga qaytmas 
Haddan tashqari ozish yoki semirish 
Harakatning chegaralanishi 
Аnemiya 
Oqsil va vitamin C yetishmovchiligi 
Gipotenziya 
Siydik va axlat tutolmaslik 
Nevrologik o’zgarishlar 
Periferik qon aylanishi buzilishi 
Yupqalashgan teri 
Bezovtalik 
Qarilik
Hushsizlik
Koma 
Yotoq yaralar kelib chiqishida tashqi faktorlarning ta’siri 
 
Orqaga qaytar 
Orqaga qaytmas 
Qoniqarsiz gigiyenik parvarish 
Oqliklardagi 
matoning 
qatlanishi, 
burmalar bo’lishi 
Notekis krovat
Bemorni harakatsizlantiruvchi 
vositalar 
Sitostatiklarning qo’llanilishi 
Bemorning noto’g’ri ko’chirish 
(transportirovka) 
Umurtqa pog’onasi, tos suyaklari va 
qorin bo’shlig’i travmalari 
2 soatdan ko’p davom etuvchi keng 
ko’lamli xirurgik yondoshuv 

---

89 
Yotoq yaralar kelib chiqishidagi xavfli omillar 
• Noratsional ovqatlanish; 
• Ortiqcha vazn va ozib ketish; 
• Chekish; 
• Yurak-qon tomir kasalliklari; 
• Qandli diabet; 
• Аxlat va siydik tuta olmaslik; 
• Orqa miya va bosh miya travmalari; 
• Tana haroarti ko’tarilganda ko’p terlash; 
• Iflos teri; 
• To’shakdagi mitti va kichik narsalar; 
• Kiyimlardagi burmalar, choklar, tugmalar; 
• Teriga ishlov berish vositalariga allergik reaktsiya.