Qarshi kurashning

Demokratik huquqiy davlat va fuqarolik jamiyatini qurish. 
Ko‘pgina 
rivojlangan davlatlarda fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirishga 
muayyan darajada erishilgan bo‘lsa-da, uni yanada takomillashtirish 
jarayoni davom etmoqda. Fuqarolik jamiyati tushunchasi asosida inson 
erkinligi, uning barcha ko‘rinish va munosabatlarda namoyon bo'lishi 
g‘oyasi yotadi. Xususan, u iqtisodiy sohada xususiy mulkka ega bo‘lish,
129

---

siyosiy sohada siyosiy hayotda ishtirok eta olish, huquqiy sohada teng 
huquqlilik, ijtimoiy sohada uyushmalarga birlashish, diniy sohada -
vijdon erkinligi, madaniy sohada — madaniy xilma-xillik, millatlararo 
va irqlararo munosabatlarda — millatlar, irqlarning tengligi va tolerant 
munosabatda boMishi, kommunikatsiya sohasida — axborotlami erkin 
ayirboshlash va so‘z erkinligi, mafkuraviy sohada — g‘oyaviy xilma- 
xillik, plyuralizm, migratsiya sohasida — insonning yashash joyini 
erkin tanlash, ruhiy sohada — inson hurfikrliligi va fikrlarning teng 
huquqli raqobati asosida rivojlanishi orqali amalga oshadi, deb e ’tirof 
etiladi.
Voqelikda bu sohalarning barchasida ideal holatga erishish imkoni- 
yati chegaralanmagan. Lekin tarixiy tajriba ushbu ideal maqsadga 
amaliyotda muayyan darajada yaqinlashish mumkinligini ko‘rsatdi.
0 ‘zbekiston mustaqillikka erishganidan so‘ng dunyoda eng rivojlan- 
gan m am lakatlar qatoriga qo ‘shilish ham da fuqarolik jamiyati ham da 
dunyoviy, demokratik adolatli huquqiy davlatni shakllantirish maqsadini 
o ‘z oldiga qo‘ydi. Shundan kelib chiqib, hozirgi zamon sivilizatsiyasiga 
xos siyosiy faoliyat va uyushuvning o'zim izga mos tizimlari, yangi 
siyosiy in stitu tla r va texnologiyalar, jam iyat siyosiy h ay otida 
qatnashishning asosiy shakllari (ikki palatali parlam ent, demokratik 
saylovlar, referendum lar, um um xalq muhokamalari) 
yaratildi. Bu 
borada jahonda ishlab chiqilgan, rivojlangan demokratik davlatlarga xos 
boMgan ko‘ppartiyaviylik tizimi, nodavlat tashkilotlarning faolligi va 
jamiyat hayotida har tom onlam a qatnashishi mamlakatimizning o ‘ziga 
xos vaziyatiga mos ravishda ro‘yobga chiqmoqda.
Yaqin o‘tmishda xususiy mulk taqiqlangan va oqibatda iqtisodiy faoliyat 
erkinligi yo‘q qilingan edi. Inson faoliyati va mohiyati yaxlitligi nuqtayi 
nazaridan iqtisodiy erksizlik boshqa sohalardagi erkinliklaming ham
shakllanishiga to ‘siq bo‘ldi. Shuning uchun ham, yaqin o ‘tmishda e ’lon 
qilingan erkinliklar ko‘p jihatdan ro‘yobga chiqmay deklaratsiya shaklida 
qolib ketdi. Shu sababli respublikalar mustaqillikka intildi va oqibatda 
istiqlolga erishdi. Davlatimiz mustaqilligi millatimizning eng yuksak 
n e’mati va milliy erkinligimizning asosidir.
0 ‘z b e k isto n d a fuqarolik jam iy atin i qurish o ‘tish davri qi- 
yinchiliklarini m um kin qadar kam aytirish, turli ijtim oiy illatlar, 
adolatsizliklarning oldini olish yo‘li bilan am alga oshirilm oqda. 
0 ‘zbekiston boshqa davlatlar kabi fuqarolik jamiyati qurishda insoniyat 
aw al bosib o ‘tm agan, yangi yoMdan bormoqda. Bu yo'lda totalitar 
tuzum davridagidan farqli ravishda inson faolligi, erkinligi, tashabbusi 
va ijodkor kuchini rivojlantirish asosida fuqarolik jamiyati qurilishi mo'ljal- 
lanmoqda.
130

---