Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Машiyлот ўтказиладиган жой: 
Стоматологик поликлиника ва
клиникалар, ўцув хоналари, аллергология, токсикология бўлимлари.
Талабанинг мустацил иши учун ашёлар: 
Ўцув адабиётлари,
клиникада даволанаётган беморлар касаллик тарихи варацала­
ри ва шахсан беморлар бириктирилиши зарур.
Машғулотнинг асосий мазмуни:
А ы ерги я -
бу о р ган и зм н и н г маълум ан ти ген табиатига эга 
субстан ция га патологик с езги р л и ги н и н г о ш и ш и ва о р ган и зм ­
д а қабул қ и л м а с л и к р е а к ц и я с и н и н г п а й д о бўл и ш ж а р а ё н и
б ўлиб, м еъёрда қатор о р ган и зм л ар д а о гр и к д и асоратл ар ч а-

---

94
О т з буш лит шиллиқ 
қа ва т и
ва ла б 
xacajUUKAapu
қирм айди. А лл ерги ян и н г ривож ланиш ида организм асаб ва э н ­
д о к р и н ти зи м и , м еъ д а-и ч ак тр а к т и п ато л о ги яси м уқим аҳа- 
м ият касб этади. Т аш қи м уҳитнинг и ф л о сл ан и ш и , турли ки м - 
ё в и й , м аи ш и й ва иш лаб ч и қар и ш д аги ч и қ и н д и л а р таъ си р и , 
д ори в о си тал ар и н и са б а б с и з истеъм ол қ и л и ш , о қ с и л л и д о - 
ри л ар н и н г истеъм олда кенг қул л ан и ли ш и , о вқ ат та в си ф и н и н г 
ўзгариш и ва б ош қалар сабаб бўлиб, орган и зм н и аллерген б и ­
лан алоқаси ош ади.
Экзоген
ва 
эндоген
ал лергенлар ф а р ^ а н а д и . Э кзоген аллер- 
генларга у й -р ў зғо р , о в қ ат , ч ан гл и ал л е р ге н , д ори во с и т ал а ­
ри , турли ки м ёви й моддалар ва б о ш қал ар киради. Э н д оалл ер­
ген 
бирламчи
(табиий) ва 
иккиламчи
бўлади. Б ирлам чи эн д о ­
аллерген о р ган и зм н и н г меъёрда им м унитет ж авоб реакцияси 
ч ақирм айдиган тузил иш и (хрусталик, тиреоглобулин ва бош қ.) 
- л и м ф о ц и тл ар билан ал о қ аси з ё к и тугм а то л ер ан тл и к хусу- 
си яги бўлади. И н ф е к ц и я , ф ер м ен т ёки ш и кастл ан и ш таъсири 
оқибатида о р ган и зм н и н г ф и зи о л о ги к қобиғи бузил ади ёки шу 
тизим даги ан ти ген тузилм а ал м аш и н ад и ва ўзига худди ёт та- 
нан и қабул қилад и, ш унга қарш и ан ти тел о иш лаб ч и қ а р и б , 
аутоиммун
ж араён ривож ланади, шу аутоим м ун ж а р а ён н и н г 
маълум қисм и ал лерги к тавсиф га эга бўлади. И кки лам ч и э н ­
доаллерген и н ф ек ц и о н ва и н ф ек ц и я тав си ф и га эга бўлмаган 
ом и лл ар таъ си р ида орган и зм д а модда алм аш и н уви ж ар аён и - 
н и н г бузил иш и оқибатида юзага келади.
А ллергик р еакц и ял ар