Psixologik trening asoslari

“Molekula” 
 
Maqsad: 
ishtirokchilarni faollashtirish, jamoaviylikni rivojlantirish, kichik 
guruhlarni hosil qilish. 
Jarayon: 
Birinchi navbatda ishtirokchilar bir top bo’lib turib olishlari 
kerak. Molekulalar haqida biroz tushuncha berib o’tiladi misol uchun: 
molekulalar harorat oshgani sari ularning harakati tezlashadi va harorat sovigani 
sari ularning harakati sekinlashadi. So’ngra ishtirokchilarga tasavvur qiling 
sizlar hozir kichik-kichik atom molekulalariga aylanib qoldingiz deb ustanovka 
beriladi. Sizlardan havo harorati oshgani sari ixtiyoriy turli taraflarga qarab 
to’xtamay harakatlanish talab etiladi. (trening auditoriyada bo’lmasa 
ishtirokchilaning bir-birlaridan uzoqlashib ketmasligi so’raladi) Shundan so’ng 
hozir harorat 40,60,100 daraja issiq deb aytiladi va molekulalar (ya’ni 
ishtirokchilar) borgan sari tezroq harakatlana boshlaydi. Trener ularni ixtiyoriy 

---

226 
paytda to’xtatib molekulalar 2ta yoki 3ta yoki ixtiyoriy kerakli miqdorda 
birlashishsin deb buyruq berishi mumkin. Shunda ishtirokchilar to’xtashi va 
tezda o’ziga sheriklar topib aytilgan miqdorda birlashib kichik - kichik xalqalar 
hosil qilib olishlari kerak. Bundan so’ng “harorat yana ko’tarilib molekulalar 
yana harakatga kelishadi” buyrug’ini berish va o’yinni yuqoridagiday davom 
ettirish mumkin. Eslatib o’tish kerakki, bu o’yindan nafaqat ishtirokchilarni 
faollashtirish yoki jamoaviylikni shakllantirish uchun balki ishtirokchilardan 
kichik guruhlarni hosil qilish uchun ham foydalanish mumkin. 
 
“Uchlar” 
 
Maqsad: 
ishtorkchilarni diqqadini oshirish va faollashtirish 
Jarayon: 
ishtirokchilar aylana bo’lib turib olishlari so’raladi shundan 
so’ng trener shartni tushuntiradi. Ishtirokchilarning har biri bittadan son aytib 
1,2,..4,5…tarzida aylana bo’ylab o’ng tomonga ketma-ket sanab ketadilar va 
aytiladigan sonlarning qaysi biri uchga bo’linadigan bo’lsa (misol uchun 
3,6,9,12…) yoki aytiladigan sonning tarkibida uch raqami qatnashsa (misol 
uchun 3,13,23,33…) o’sha son kelganda uni aytish o’rnida uch marta qarsak 
chalinishi kerak. Misol uchun: 1,2,qarsak,4,5,qarsak…11,12,qarsak tarzida o’yin 
boradi hamda undan keyingi ishtirokchi son aytishda davom etaveradi. 
Ishtirokchilar o’yinga to’liq tushunib olishlari uchun3-4 ta odam adashib 
ketgunicha shunchaki o’ynaladi shundan so’ng o’yin boshidan boshlanib 
adashib ketgan ishtirokchilar birdaniga o’yindan (aylanadan orqaga) chiqib 
turadilar. Va oxirida qolgan ishtirokchi g’olib deb topiladi. Agar trening 
ishtirokchilari 20 tadan ortiq bo’lsa, shunchaki 5-6 ta odam adashib ketgunicha 
yoki raqam aytish aylanani 2-3 marta aylanib chiqqunigacha davom etkazish 
yetarli.