|
Yarim pansionda (ikki marta ovqatlanish) ertalabki nonushta va
tushlik yoki kechki ovqat nazarda tutilgan bo‘ladi. Pansion – bu uch
martalik ovqatlanishdir. Qimmatbaho xizmat ko‘rsatish variantlarida
butun kun davomida va hattoki tunda istalgan vaqtda va istalgan
miqdorda ovqatlanish hamda ichimliklar (spirtli ichimliklarni ham
qo‘shib hisoblaganda) ichish imkoniyati nazarda tutilishi mumkin.
Shuningdek, taklif etilayotgan ovqatning zichlik gradatsiyasi
(miqdori bo‘yicha) va ko‘pincha kaloriyaliligi hamda xizmat
ko‘rsatishning turlari belgilangan bo‘ladi. Masalan, nonushta
xillarining
miqdori
tashrif
buyurilayotgan
mamlakat
yoki
mintaqaning an’analariga bog‘liq bo‘ladi (yevropacha, kontinental,
inglizcha,
amerikacha,va
hokazo).
Mehmonlarga
xizmat
ko‘rsatishning turi ham muhimdir (shvedcha dasturxon).
Umuman olganda, turist ertalab yengil ovqat tanovvul qilishi,
ya’ni yengil nonushta qilishi qabul qilingan. Shuning uchun, odatda,
mehmonxonalarning ko‘p qismi ovqatlanish punktlariga yoki
restoranlarga ega bo‘lib, mehmondo‘stlikning zaruriy tarkibiy qismi
hisoblangan xizmat ko‘rsatishlarni taklif qiladi, bu esa ko‘p hollarda
joylashtirishning qiymatiga kiritilgan bo‘ladi. Mehmonxona
qoshidagi
restoranda
ovqatlantirish
joylari
mavjudligining
ko‘rsatkichi juda muhim. Agar bu ko‘rsatkich mavjud nomerlar fondi
miqdoriga mos bo‘lsa, yana ham yaxshi bo‘ladi.
Nonushta masalasida eng yaxshisi, turist mehmonxonadan
tashqariga chiqmasligi kerak, garchi ovqatlanish punktlari nazarda
tutilmagan, turistlarga esa yaqinroqda joylashgan restoranda
ovqatlanishi mumkinligi tavsiya qilingan joylashtirish vositalari ham
mavjud bo‘lsa-da. Bunday holda joylashtirish xizmatining qiymati
keskin pasayib ketadi.
Ovqatlantirishni tashkil etish tibbiy sohani ham hisobga olgan
bo‘lishi kerak. Noto‘g‘ri ovqatlanish, yomon (qoidalarga rioya
qilinmagan holda) tayyorlangan ovqat zaharlanishga olib kelishi
mumkin. Masalan, 40% gacha turistlar Misr va Hindistonga
borganlarida diareyadan aziyat chekadilar. Ayniqsa, ko‘chadagi
mayda sotuvchilar qo‘lidagi suv va ovqat, shuningdek, sifatsiz
restoranlardagi taomlar xavflidir. Ayrim toifadagi turistlarning diniy
e’tiqodidan kelib chiqqan cheklanishlarni (masalan, cho‘chqa
go‘shtini iste’mol qilmaslik, ro‘za tutish), vegeterianlarning o‘ziga
xos talablari, bolalar ovqati talablarini ham hisobga olish kerak.
Ovqatlanishga bo‘lgan bunday talablarning o‘ziga xosligini turistlar
tur sotib olayotganlarida ko‘rsatishlari kerak.
Turizm infratuzilmasiga turistlarning turistik zaxiralaridan
bemalol foydalanishini ta’minlovchi binolar tizimi, muhandislik va
kommunikatsiya tarmoqlari, shu jumladan, yo‘llar, turizmning turli
xizmat ko‘rsatish korxonalari va ularni kerakli darajada ishlatish va
ta’minlash tushuniladi.
Turizm infratuzilmasi bu avtomobil va temir yo‘llar, havo
yo‘llari, dengiz va daryo yo‘llari, issiqlik, elektr va telefon aloqalari
hamda boshqa kommunikatsiya tizimlari majmuyidir. Ma’lumki,
turizm sohasida turistik zaxiralari, yani tabiiy iqlim, tarixiy-madaniy,
ma’rifiy, ijtimoiy-maishiy turizm obyektlari bo‘lgan hududlarda
kerakli infratuzilmani yaratish muhim masalalardan biri hisoblanadi.
Yo‘l qurilishi sohasini olib ko‘raylik. Albatta, turistlar oddiy
yo‘lovchilar emas. Yo‘llarning ravonligiga qarab ham turistlar
oqimining oshishi yoki kamayishi mumkin. Yo‘llar, bozorlar
mamlakatning
iqtisodiy
va
madaniy
ahvoli
qay
darajada
rivojlanganidan dalolat beradi.
Mehmonxona
va
shunga
tenglashtirilgan
joylardagi
kommunikatsiya va muhandislik tarmoqlarida ham muammolar
bo‘lmasligi turizm sohasining yangi pog‘onalarga ko‘tarilishida
o‘ziga xos o‘rinni egallaydi. Bir tasavvur qilib ko‘raylik: issiqlik
tarmog‘i ishlamaydigan, elektr tarmog‘i nosoz, kanalizatsiya
tarmog‘i bo‘lmagan yoki ichimlik suvi talab darajasida bo‘lmagan
mehmonxonalar
turist
va
boshqalar
turizm
sohasining
rivojlanishidagi kechiktirib bulmas va tezda xal qilinishi zarur
bo‘lgan muammolardir. Ayniqsa, olis, tog‘li joylarda bu
muammolarni hal etish katta kapital mablag‘ talab qiladi.
Shuningdek, avtomobillar qatnaydigan trassalarda shohbekatlarning
ahvoli xorijiy turistlarga xizmat ko‘rsatadigan darajada bo‘lmasligi,
turist tezda hojatini chiqarib oladigan yoki zarur tibbiy yordam
beradigan obyektlarning yo‘qligi xorijiy turistlar oqimiga salbiy
ta’sir qiladi.
Hozirgi paytda turizm infratuzilmasida bank va moliyaviy
tashkilotlar – xizmatlarning o‘rni alohida. Axborot xizmati ham
turizm infratuzilmasida turistlarga, uning tashkilotchilariga juda
zarurdir. Turist sayohatga tayyorlanayotganda hamda sayohat vaqtida
o‘zi boradigan joy haqida, o‘sha mamlakat yoki boradigan
hududning qonun-qoidalari, odatlari, mehmondo‘stligi haqida
qo‘shimcha ma’lumotlarga, shuningdek, o‘sha joyning xaritasiga,
transport magistrallari chizmasiga muhtoj bo‘ladi.
Turizm infratuzilmasini zamonaviy komputer xizmatisiz tasavvur
etish qiyin. Tezkor axborot va so‘zlashuv, yangiliklardan xabardor
etish turizmning yana bir jihatidir. Internet, faks va boshqa
zamonaviy texnika vositalari mavjudligi va ularning sifati turizm
infratuzilmasini qay darajada ekanligidan yana bir nishonadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
