Sultonmurod Olim, Sunnat Ahmedov, Rahmon Qo‘chqorov

Savol va topshiriqlar
1. Sizningcha, «Armon» singari she’rlar shoir qanday kayfiyatda ekanida 
yozilishi mumkin?
2. Lirik qahramon bobosining orzulari nimalar bo‘lgan ekan?
3. 
«Bir mard bilan nopokning taqdirin tutash k o ‘rsam...»
misrasida 
nazarda tutilgan hayotiy vaziyatlami ko‘z oldingizga keltira olasizmi? Bir- 
ikkita mi sol keltiring-chi.
4. Qachon «betayin kimsa»1ar oyog‘iga odamlar bosh uradilar? Nega 
bu ham shoir ko‘nglini 
«terskaydagi qor misol»
sovuq armonga to ‘ldiradi?
5. 
«Bir gazanda toptasa tuproqni posbon turib»
misrasida ifodalangan 
holat bizning yurtimizda ham bo‘lganmi? Misollar keltiring.
6. Har bir banddagi so‘nggi ikki misraning biri o‘zgarishsiz qolib, 
ikkinchisi o ‘zgarayotganining sababi nimada? Bu o ‘zgarish o‘sha bandda­
gi boshqa misralarda ifodalangan mazmun bilan bog‘liqmi? Biror band 
misolida o‘z qarashingizni isbotlang.
7. She’m iyodoling.

---

To‘ra Sulaymonning yuqoridagi ikki she’ri tahlili tajribasiga 
suyangan holda, navbatdagi she’riarini o‘zingiz mustaqil tahlil 
qilishga urining. Bunda sh e’rlar uch u n berilgan savol va 
topshiriqlaming har biriga alohida diqqat qilish, ularning oldinma- 
ketinligiga rioya qilish yaxslii samara beradi.
TAVALLO
Nelardandir ko‘ngil bo‘lib g‘ash,
Xam egilib bu egilmas bosh,
Ko‘zlarimda qalqib tursa yosh,
Bu hoUmga berolmay bardosh,
Bir mushtipar Onam yig‘laydir,
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
Qaytar bo‘lsam quruq qo‘l ovdan,
Qora qozon qolsa qayuovdan,
Ham ayrilib o ‘lja, ulovdan,
Qarzga botar bo‘lsam birovdan,
Taskin berib Onam yig‘laydir,
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
Birda haqdin, birda nohaqdin,
Jabr ko‘rsam bir betavfiqdin,
Ortda tursam qalbi quroqdin1,
Qadrim xarob bo‘lsa tuproqdin,
Ohlar urib Onam yig‘laydir,
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
Og‘a-ini o‘rtasida gap...
Alhol, kelib chiqsa ixtilof,
Biri izzat, biri mulk talab,
— Bu oq sutim, mehrimga xilof, —
Deya sho‘rlik Onam yig‘laydir,
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
Sinalmoqning gali kelganda,
Nogoh mag‘lub bo‘lsam maydonda,
1 Qalbi quroq —
qalbi aynigan, rahiyati maydalashib, «yamoq bosib ketgan» 
kimsa m a’nosida.

---

Nomim qolmas bo‘lsa jahonda,
Kim do‘st-dushman bilinar onda
Ahvolimga Onam yig‘laydir, 
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
G ‘anim bir yon, men bir yon bo‘lsam, 
U ustuvor, men uryon bo‘lsam,
Bu ham kamday nogiron bo‘lsam, 
Yog‘och otga1 yonma-yon bo‘lsam,
Oy tutilib, Onam yig‘laydir, 
Qolganlari yolg‘on yig‘laydir.
Bo‘lsam gumroh, bo‘lsa gunohim, 
Vujudimga solmasdan vahm,
Qabul aylab tavallo — ohim,
Darig‘ tutmay mehring, Ilohim,
Yig‘latmagin mushfiq Onamni, 
VoUdayi muhtaramamni.