N. N. Azizxodjaeva tomonidan yozilgan bo‘lib, oliy maktab o‘qituvchilari pedagogik mahorati va pedagogik texnologiyalar zamonaviy muammolarini ochib beradi

1.3.3. Oliy maktabda o ‘qitish metodlari
Pedagogikaga oid adabiyotlarda o‘qitish metodlariga katta ahamiyat beriladi. 
Didaktika bilan shug‘ullanuvchilar metodni o ‘quv jarayonining o ‘zagi, 
ko‘zlangan maqsad va pirovard natijani bog‘lovchi vosita deb izohlaydilar.
0 ‘qitish metodi «o4qitishning maqsadi — mazmuni, metodi, shakli,
usullari» tizimida muhim o ‘rin egailaydi
Metod deganda, ta’limda maqsadga erishish, masalalami hal qilish yo‘llari, 
usullari tushuniladi. O'qitish metodi tarkibida usullar alohida ajralib turadi. 
Usui — metodning unsuri bo ‘lib, uning tarkibiy qismi, metodni amalga 
oshirishda bir martagina qo‘llanadi va alohida qadam hisoblanadi.
0 ‘qitish metodi 
— murakkab, ko‘p qirrali, ko‘p sifatlarga ega b o ‘lgan 
la’limdir.
0 ‘qitish metodida o ‘qitishning obyektiv qonuniyatlari, maqsadlari, 
mazmuni, tamoyillari, shakllari o ‘z aksini topadi. Metodlar boshqa didaktik 
kategoriyalarga dialektik bog‘liq va biri boshqalarini taqozo qiladi, ya’ni 
o ‘qitishning maqsadi, mazmuni, shakli hosilasi sifatida metodlar didaktik 
kategoriyalarga aks ta'sir ko4rsatadi.
Metodlar tuzilmasida 
obyektiv va subyektiv jihatlar
ajralib turadi.
Metodlaming obyektiv jihatlarida barcha didaktik qoidalar, qonunlar va 
qonuniyatlar, tamoyillar va ta ’riflar, shuningdek, mazmun butunligining 
doimiy komponentlari, o ‘quv faoliyatining shakllariga xos boMgan umumiy 
lihatlar aks etadi.
Metodlaming 
subyektiv jihati 
pedagog shaxsi, ta ’lim oluvchilaming 
oViga xosligiga va konkret sharoitga bog‘liq bo‘ladi.
0 ‘qitish metodlarining ko‘p o ‘lchovliligi ulaming ko‘plab tasnifini
23

---

keltirib chiqardi.
0 ‘qitish metodlari tasnifi - bu muayyan belgilar asosida tartibga solingan 
tizimdir.
Didaktik tadqiqotlar o'qitishni dialektik jarayon sifatida o ‘rganadi. Bunga 
ko‘ra o ‘qitish metodlari tizimi dinamikada, harakatda, ta’lim mazmunida 
yuz berayotgan barcha o‘zgarishlami hisobga olingan holda deb qaraladi.
Eng asoslangan o‘qitish metodlari tasniflariga quyidagilar kiradi:
1. An’anaviy metodlar. Bu metodlaming ibtidosini ilk falsafiy va pedagogik 
tizimlartashkil etadi. Hozirgi davrda ulardan beshtasi inobatga olinadi: