O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Qo‘shimcha adabiyotlar ro‘yxati 
1. 
Павлов Ш.К., Абдурахманов Ф.А., Подготовка гандболистов:-Т УзГосИФК.
 2006 

---

116 
Gandbol o‘yining tasnifi texnik usullarni umumiy maxsus belgilarga qarab guruxlarga 
bo‘lishdan iborat. O‘yin aoliyati tavsifiga qarab gandbol texnikasida ikkita yirik bo‘lim ajratiladi. 
1.
Maydon o‘yinchisi texnikasi. 
2.
Davozabon texnikasi. 
Har qaysi bo‘lim xarakatlanish texnikasi va to‘pni boshqarish texnikasi bo‘limchalariga 
ajratiladi. Kichik bo‘limlar turli usullarda ijro etiladigan aniq texnik usullardan xarakatalanish 
texnikasi uslublari va usullaridan iborat. Bulardan maydon o‘yinchilari va darvozabon foydalanadi. 
Usul va turlarda harakaning asosiy mexanizmi umumiy bo‘lib, datallari bilangina farqlanadi. Har xil 
usulni ijro etish shartlari gandbol texnikasini yanada turli tuman qiladi. 
O‘rganilayotgan materialni surunkalashtirish uul turlarini tuzukroq tushunishga, ularni 
to‘g‘ri taxlil qilishga, talim va olingan bilimlarni takomillashtirish vazifalarni muvofaqiyatli xal 
qilishga yordam beradi. 
Ma'lum bir o‘yin ampluasi tavsifn bilan usullar takomil-lashtiriladi. Avvaldan o‘rganilgan 
o‘yin usullari jamoadagi o‘yinchilar ampluasi, jismoniy tayyorgarligi va materiallarni individual 
o‘zlashtirishi usuli asosida takomillashtiriladi. 
Ikkinchi qator xujumchi o‘yinchilar uchun. Yugurish: kiska masofaga sakrab, chalmash 
kadamlar bilan, o‘ng va chap yon bilan kadamma-kadam, oddiy kadam, keng va qisqa, oldinga 
qarab, yon bilan, orqa bilan oldinga; bir va ikki oyoqda to‘xtash; bir va ikki oyoqda yuqoriga va 
o‘zunlikka sakrashlarni takomillashtirish. To‘pni egallab yurish. 
Joyida turib, harakatda va sakrab gavdani burmasdan ikki qo‘llab to‘pni ilish. Bir qo‘llab 
to‘pni ilish. Bir qo‘llab to‘pni o‘zatish (siltab, itarib), kaft (qism) bilan joyida, harakatda, yugurib, 
bir, ikki, uch qadamdan so‘ng, sakrab yuqori tezlikda kelgan to‘pni to‘xtatib, yerdan sapchib 
kelgan, ximoyachi yaqinida har xil yo‘nalishdagi to‘plarni ilish. Harakatdagi sherigiga o‘zun va 
kiska masofaga to‘p o‘zatish. To‘p ga karamasdan to‘pni yerga urib olib yurish va maksimal 

---

117 
tezlikda ta'qib qilib kelayotgan raqibdan qutilish maqsadida harakat qilishni takomillashtirish. 
To‘pni bir qo‘llab yuqoridan, yondan, chap va o‘ng tomonga gavdani burib, tayanib, sakrab har xil 
harakatda o‘zok va yakin masofadan, har xil traektoriyada to‘p o‘zatish.
Birinchi qator va yon burchak hujumchilari uchun. Qisqa bo‘lakli masofalarga keng va mayda 
kadamlarda tezlanish, harakat yo‘nalishini o‘zgartirib harakat qilishni takomillashtirish. O‘ng va 
chap oyoqda depsinib yon tomonlarga sakrash. To‘pga egallab yurish.
Bir va ikki qo‘llab (oldin dan va yon tomondan) yuqori tezlikda harakat qilib (himoyachilar 
yakinida) to‘pni ilish. Yuqori tezlikda yo‘nalishlarni o‘zgartirib, har xil tomonlarga burilib to‘pni 
yerga urib olib yurish. Bir qo‘llab (yuqoridan, yondan, pastdan) gavdani o‘ng va chap tomonlarga
egib, har xil traektoriyalarda, uzunlikka va yuqoriga sakrabto‘pni otish. Joydan yugurib, tayanib va 
sakrab bir qo‘llab yiqilib (qo‘l va yonboshga) to‘p otish.Birinchi qator xujumchi (darvoza maydoni 
chizig‘i bo‘ylab) o‘yinchilari uchun
. 
Darvoza maydoni chizig‘iga oyoq tovonlarini to‘g‘ri qo‘yib 
yurish va yugurish harakatlarini takomillashtirish. Bir va ikki oyoqni to‘g‘ri qo‘yib sakrash. Joyida 
va harakatda qo‘lga, yonboshga, gavdaga yiqilishni o‘rganish. To‘p egallab yurish. Joyida 
(oyoqlarni siljitmasdan) bir va ikki qo‘llab (to‘pga bir martta tegib) to‘p uzatish. Keyin o‘yinchilar 
orasida to‘p uzatishni takomilllashtirish. Bir va ikki oyoqda depsinib bir va ikki oyoqda depsinib, 
bir va kki qo‘llab yuqoridan, yondan, yiqilib to‘p otish. Oyoqlar orasidan ikki qo‘llab orqaga to‘p 
otish, tayangan holatda bir qo‘llab joyidan, yondan sapchitib to‘p otish. Joyidan, yugurib kelib 
sakrab, yuqoridan, yondan bir qo‘llab sapchitib to‘p otish.