Talabasi karimova dilnozaning kurs ishi tayyorladi: Karimova Dilnoza lmiy rahbar

xususiyatiga va ohang butunligiga ega bo`lgan hamda nisbiy tugal 
fikr anglatadigan tilning muloqot birligi gap deyiladi. 
Har bir gap o`ining maqsad va vazifasiga ko`ra ma`lum ritmik 
musiqaviy tuzilishga ega bo`ladi. Gaplar tuzilish jihatdan sodda va 
qo`shma gaplarga bo`linadi. 
Ifoda maqsadiga ko`ra darak, so`roq, buyruq va undov gaplarga bo`linadi. 
Gapning hamma bo`laklari mavjudligi nuqtai nazaridan elliptik va 
noelliptik gaplarga ajratiladi. 
An`anaviy tilshunoslik nuqtai nazaridan har qanday gap qaysi tilga 
taalluqli bo`lishidan qatiy nazar ikki qismga – bosh va ikkinchi darajali 
bo`laklarga bo`linadi. 
Bosh bo`laklar: ega va kesim, ikkinchi darajali bo`laklar: to`ldiruvchi, 
aniqlovchi, hol. Ega – gapning bosh bo`lagi bo`lib, gapdan anglashilgan 
ish-harakat kim tomonidan bajarilganligini, fikrni kimga, namaga 
qarashli ekanligini ko`rsatadi. 
Kesim – gapning bosh bo`lagi bo`lib, ega to`g`risidagi asosiy 
axborotni o`zida mujassamlashtiradi. Aniqlovchi – gapda ot va 
otlashgan so`zlar bilan ifodalangan gap bo`laklarining sifati va ularning 

---

4 
belgilarini ko`rsatadi. 
To`ldiruvchi – gapning fe`l bilan ifodalangan biror bo`lagiga bog`lanib, 
uning ma`nosini to`ldirib keladi. Odatda to`ldiruvchi kesim bilan 
bog`lanib, u to`grisida qo`shimcha ma`lumot beradi. To`ldiruvchi ikki 
xil: vositali, vositasiz bo`ladi. 
Hol – gap bo`laklaridan kesimga va ba`zan umuman gapga bog`langan 
bo`lib fe`ldan anglashilgan ish-harakatni qay tarzda bajarilishini va 
uning bajarilishi bilan bog`liq bo`lgan turli sabab, maqsad, miqdor, o`rin 
- payt holatlarini ifodalaydi. 
Bir-biri bilan sintaktik jihatdan bog`langan birinchi darajali 
predikativlik munosabatiga ega bo`lmagan ikki Yoki undan ortiq