O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

.
•i j.j
• 
i
•! 
‘
;-i
I 
!
1 
" ; A f . . . .
a
;
' i i /
' Й !
- J i -
A
M
66-rasm..
107

---

12 xaftadan 16 xaflagacha hom ila uzunligi ikki m arta, 24 xaflada 4 
m artaga ko'payadi va 36 xaflagacha intensiv o'sib boradi. Bosh, tana qism lar, 
qo'1-oyoqlar m unosaballari kcskin o'zgaradi (67-rasm ).
66-67-rasmlar. H om ila o'lchovlari o'zgarishlari diagram m asi (hom ila va 
uning uzunligi m m da bcrilgan, K .M orc bo'yicha) ko'rsatilgan
Tug’ilish.
T ug’ilish aslida uch bosqichda kcchadi:
1. D ilatatsiya (10-12 s) bachadon bo'yni kcngayadi. Bunga xorion va 
am nionning bachadon bo'yni kanaliga kirganligi sabab bo'ladi.
2. T ug’ilish (ckspulsiya) 40-50 m in hom ila bachadon va qindan chiqadi.
3. Plascntar 6-10 min. Bachadon dcvorining qisqarishi xisobiga yo'ldosh 
bachadon dcvoridan ajraladi, uning o'rnida gcm atom a hosil bo'ladi.
Y o’ldoshning ajralishi qon chiqishi bilan kcchadi.
Embriogenezning qaltis davrlari.
H om ila taraqqiyoti davrida qaltis davrlarning bo'lishi haqida birinchi 
m a’lum olni avslraliya olim i N orm an G reg 1944 yilda yozib o'tgan. Rossiya 
olim i P.G .Svetlov (1960) tajribalar asosida to'liq xolda qaltis davrlar 
nazariyasini yaratdi. Bu nazariya bo'yicha, qaltis davr qisqa davr bo'lib, bu 
davrda 
organizm
yoki 
ayrim
a ’zoda 
hujayraning 
prolifcrasiyasi, 
dctcrm inasiyasi va diffcrcnsirovkasi eng kuchaygan va turli zararli 
ta ’sirotlarga o'ta sczgir bo'ladi. B utun ontogenez davrida 9 ta shunday davr 
ajratiladi, shundan 5 tasi cm briogcncz davriga to'g’ri kcladi.
108

---