O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi qarshi davlat universiteti egamberdiuev muhammad orziqulovich

 
joriy qilingan.
Ishning sinovdan о‘tishi.
Dissertatsiya ishining natijalari va asosiy holati 2012 
yilning aprel oyida Karshi DU da о‗tkazilgan ―Nanotexnalogiya va kayta tiklanadigan 
energiya manbalari muammolari va yechimlari ― respublika ilmiy-amaliy konferensiyasida 
muhokama qilingan.

---

6 
Natijalarning elon qilinganligi.
Dissertatsiyaning asosiy mazmuni va natijalari 
umumiy soni 3 ta, shu jumladan 1 ta ilmiy jurnalda va 2 ta respublika anjuman materiallari va 
tо‗plamlarida chop qilingan ilmiy maqolalarda bayon qilingan.
Dissertatsiyaning tuzilishi va hajmi.
Dissertatsiya kirish qism, 3 bob va xulosadan 
iborat. Ish 79 sahifada bayon qilingan bо‗lib 13 chizma, 6 jadval va 59 manbani о‗z ichiga 
olgan foydalanilgan adabiyotlar rо‗yxatidan hamda internet saytlaridan iborat.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I bob. Muqobil energiya tizimini yaratish zaruriyati. Energetik va ekologik
muammo
Mamlakatimizda bugungi kunda mazkur qayta tiklanadigan muqobil energiya 
manbalaridan foydalanishda birmuncha tajribalar o‗tkazilgan. Energiya manbalarining muqobili 
bo‗lgan quyosh energiyasidan foydalanib, elektr energiyasini hosil qiluvchi qurilmalar — 
fotoelektr qurilmalar ishlab chiqarish yo‗lga qo‗yilgan. Ammo, bu borada iqtisodiy qulay sharoit 
yaratish bilan birga sohani rivojlantirish uchun asos bo‗ladigan huquqiy bazani takomillashtirish, 

---

7 
uni tartibga soladigan yagona qonun loyihasining ishlab chiqilishi va qabul qilinishi shubhasiz 
muhim ahamiyatga egadir. 
Ma‘lumki, «Energiyadan oqilona foydalanish to‗g‗risida»gi O‗zbekiston Respublikasi 
Qonunining 20-moddasida «Energiya ta‘minoti tashkilotlari jumlasiga kirmaydigan elektr va 
issiqlik energiyasi ishlab chiqaruvchilar ana shu tashkilotlarning tarmoqlariga energiya ta‘minoti 
tashkilotlari bilan kelishilgan, markazlashtirilgan energiya ta‘minoti tarmoqlari va manbalarining 
eng oqilona ish rejimini ta‘minlaydigan miqdorlarda va rejimlarda energiya berish huquqiga ega» 
deb belgilangan. Energiya ta‘minoti tashkilotlari mazkur ishlab chiqaruvchilardan energiyani 
belgilangan tartibda chiqariladigan narxlar bo‗yicha o‗z tarmoqlariga qabul qilib olishni 
ta‘minlashlari shart. 
Energiyadan oqilona foydalanish sohasidagi loyihalar va dasturlarga muvofiq bunyod 
etilayotgan, qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanadigan, ikkilamchi resurslar va 
chiqindilarni ishlatadigan energetika qurilmalari uchun belgilanadigan elektr va issiqlik 
energiyasining narxlari ana shu qurilmalar qurilishiga ketgan kapital mablag‗lar O‗zbekiston 
Respublikasi Hukumati bilan kelishilgan muddatlarda jadal qoplanishini ta‘minlashi lozimligi 
belgilab qo‗yilgan. 
Ammo, qayta tiklanadigan energiya manbalarini ishlab chiqish, tarqatish, sotish, undan 
foydalanish kabi tizimni tartibga soladigan bir qator masalalar yechimi ochiq qolgan. Shu 
sababdan ham ushbu sohadagi munosabatlarni tartibga soluvchi qonun loyihasining ishlab 
chiqilishi muhim ahamiyat kasb etadi.