Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

3.6.
 
To’lov aylanmasining tarkibi.
 
Pul-to’lov aylanishi pul aylanishining bir qismi bo’lib, unda pullar qanday shaklda taqdim etilganidan qat’i nazar to’lov vositasi sifatida faoliyat 
yuritadi. Boshqacha aytganda, bunday holda iqtisodiy sub’ektlar o’rtasida naqd pullik va naqd pulsiz shaklda ayirboshlash vositasi sifatida amal qiladigan pul 
mablag’lari ko’rib chiqiladi. 
Pul mablag’lari harakatining har biri bo’yicha muqobil harakat ham amalga oshiriladi. Boshqacha aytganda, pullarning aylanishi ko’p yo’nalishli 
bo’ladi va xo’jalik faoliyati sub’ektlarini qamrab oladi. 
To’lov aylanishi ushbu mamlakatda amal qiladigan to’lov vositalarining uzluksiz harakat qilish jarayonidir. Boshqacha aytganda, pul aylanishi 
deganda to’lov vositalarining shaklidan qat’i nazar bunday barcha vositalarning majmui tushuniladi. Bevosita pul mablag’larining harakati va cheklar, depozit 
sertifikatlari va veksellarning ko’chib yurishi shunga kiradi. Pul aylanishi to’lov aylanishining bir qismidir. 

---

Pul aylanishi naqd pullik va naqd pulsiz shakllardagi pul 
belgilarining uzluksiz harakat qilish jarayonidir. 
O’z navbatida pul aylanishi to’lov vositalari 
muomalasining ikki shakliga: pul muomalasi (yoki naqd pullar 
aylanishi) va pul-to’lov aylanishiga bo’linadi. 
Pul muomalasi pul aylanishining naqd pul mablag’lari 
muomalasi, pul belgilarining bir yuridik yoki jismoniy 
shaxslardan boshqa shaxslarga doimiy tarzda o’tib yurishi bilan 
bog’liq qismidir. Boshqacha aytganda, bu iqtisodiy sub’ektlar 
o’rtasidagi muomalada qatnashadigan bevosita naqd pul 
massasidir. Shu tufayli pul muomalasini ba’zan naqd 
pullarning aylanishi deb ham atashadi. 
Pul-to’lov aylanishi pul aylanishining bir qismi bo’lib, 
unda pullar qanday shaklda taqdim etilganidan qat’i nazar 
to’lov vositasi sifatida faoliyat yuritadi. Boshqacha aytganda, 
bunday holda iqtisodiy sub’ektlar o’rtasida naqd pullik va naqd 
pulsiz shaklda ayirboshlash vositasi sifatida amal qiladigan pul 
mablag’lari ko’rib chiqiladi. 

---