Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

Vertikal 
vakillik hisob raqami
• 
Gorizontal 
vakillik hisob raqami
Odatda har bir tijorat banki milliy valyutada bitta 
vertikal bitta gorizontal vakillik hisob raqamiga ega 
bo’ladi. 
• 
Vertikal vakillik hisob raqami Markaziy bankning 
balansida ochiladi.
• 
Gorizontal vakillik hisob raqami mamlakatning 
boshqa tijorat bankida ochiladi.

---

3.4.
 
Naqd pulsiz hisob-kitob shakllari. 
Iqtisodiy kontragentlar o’rtasidagi naqd pulsiz hisob-kitoblarni 
amalga oshirishning asosiy shakllari quyidagilardan iborat: 
• 
1) inkasso operatsiyalari vositasidagi hisob-kitoblar;
• 
2) akkreditivlar yordamidagi hisob-kitoblar;
• 
3) bo’nak to’lovlari shaklidagi hisob-kitoblar;
• 
4) ochilgan hisobvaraq bo’yicha amalga oshiriladigan hisob- 
kitoblar;
• 
5) veksellar va cheklar shaklida amalga oshiriladigan hisob- 
kitoblar.
To’lovni amalga oshirish uchun to’lovchining roziligi 
bo’lishi kerak. Ammo qonunchilikda ayrim hollarda to’lovchidan 
so’ramay uning pulidan olib qo’yishga ruxsat etilgan. Misol uchun 
soliq inspektsiyasi tomonidan qo’yilgan Inkasso topshiriqnomalar, 
sudlarning qarori bilan qo’yilgan ijro varaqalari to’lovni 
to’lovchining roziligisiz amalga oshiriladi. 

---

To’lovlarning muddatliligi 
Naqdsiz 
hisob 
kitoblarni 
to’g’ri 
amalga 
oshirilganligi ustida o’tkaziladigan nazoratning 
mavjudligi 
Naqd pulsiz hisob kitoblarda ishtirok etuvchi 
tomonlarning mulkiy javobgarligining mavjudligi. 
Xalqaro bank amaliyotida naqd pulsiz hisob 
kitoblarning 4 shaklidan foydalanadi. 
• 
To’lov topshiriqnomalari
• 
Cheklar
• 
Hujjatlashtirilgan akkreditivlar
• 
Inkasso

---