1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’lim vazirligi

VI. biRNK-RT viruslar, yoki retroviruslar
, bu viruslar 
(+)biRNK tutadi
va o‘z hayot siklida RNK matritsada DNK sintez stadiyasiga ega. Bu guruhga 
ba’zi onkoviruslar kiradi (havfli o‘sma qo‘zg‘atish qobiliyatiga ega viruslar) va 
VICh (uning genomi iiRNKbo‘lsa ham, DNKstadiyasi virusnig hayot siklini 
ajralmas stadiyasidir). Virus 
genomida qaytalama transkriptaza fermenti
kodlangan bo‘lib, u ham 
RNK-tobe (zavisimoy), ham DNK-tobe (zavisimoy) 
DNK-polimeraza
xususiyatiga ega. Virus bilan zararlangan hujayraga virus 
RNK si bilan birga tushib, qaytalama transkriptaza 
(+)bzRNK matritsasida 
DNK-kopiyalar
sintezi bilan ta’minlaydi 
avval (-)bzDNK
shaklida, so‘ngra 
izDNK
shaklida, so‘ngra
virus (+)bzRNK
, undan keyin virus oqsillari 
sintezlanadi va tayyor virionlar shakllanib hujayrani tark etadi va yangi 
hujayralarni zararlashni yangi davri boshlanadi. 
VII. izDNK-RT viruslari
– 
izDNK
tutuvchi viruslar, ular o‘z hayot siklida 
RNK matritsasida DNK sintezi davriga ega (B gepatitiga o‘xshash retroid 
viruslar). Bu viruslar tarkibiga kiruvchi 
izDNK
, I guruh viruslariga qaraganda 
boshqacha nusxalanadi (ularda virus DNKsini DNK-tobe(zavisimaya) DNK-
polimeraza nusxalaydi). Bu holatda avval 
virus DNKsi bo‘ylab
hujayraning 
DNKtobe (zavisimiy) RNK polimerazasi
(+)biRNKni sintezlaydi. So‘ngra 
undan virus oqsillari va virus DNK si hosil bo‘ladi. DNKsintezini RT qaytalama 
transkriptaza fermenti amalga oshiradi. 
Bu klassifikatsiya viroidlar uchun juda ham mos bo‘laolmaydi, chunki 
viroidlar 
xalqali bzRNK
dir.
 
8.3.O‘simlik viruslarining klassifikatsiyasi, nomenklaturasi va ba’zi