Ozbekiston respublikasi oliy va

у
= 
±-J
r
2
_ 
x 2
 
ni yozib
olamiz. Yuzalarni integral yordamida hisoblash formulasi 
^ ~
a
b
edi. Shuning uchun
R
(
1
)
о
x = R s in t, x =
 0, 
t
 = 0,
A
X
dx = R
 cos 
tdt, x = R, t =
 —.
2
Bu almashtirishlarni (1) ga qo'ysak,
u quyidagi ko‘rinishni oladi:
14-chizma.
К
П
2
2
S
= 4 
J
\I
r
2 - R 2
 sin2
1 ■
 R
 cos 
tdt
 = 4 
J 
R2
 Vl - sin2
1
 cos 
tdt
 =
о
0
67

---

7Г
К
2 
2 
2 
= 
4 R 2
 
J 
cos 
t
 cos 
tdt = 4 R 2
 
J 
cos2 
tdt
 = 4 j?2 
J - + C^ S ^ J? =
= 4 R
о
П
1 + i . 5 ! ! l 2 < f = 4 S ;
2 
2 
2
\
1 л: 
1 sin 
n
v2 ' I + 2 
' ~ 2 ~
= 4R 2 -?- = 
7cR2.
S = 
tc
R 2.
1) Bu masalani yechish jarayonida o'quvchilarda integral yordamida
yuzalarni hisoblash mumkin, degan tushuncha shakllanadi, bu esa ana
shu masalani yechishdagi asosiy ta’limiy funksiya bo‘lib hisoblanadi.
2) Bu masalaning tarbiyaviy funksiyasi esa shundan iboratki, o ‘quv-
chilarda bu masalani yechishga bo'lgan qiziqish shakllanadi, chunki ular
integral yordamisiz doiraning yuzi nimaga teng ekanini biladilar, integral
yordamida hisoblaganda ham uning yuzi 
S=nR 2
ekanini kelib chiqishi
o'quvchilarni shu fanga bo'lgan hamda uning turli metodlariga bo'lgan
qiziqishlarini orttiradi.
3) Bu masalaning rivojlantiruvchi xarakterdagi funksiyasi esa masala­
ning yechish jarayonida hosil bo'lgan muammolarni hal qilishning mate­
matik qonuniyatlarini o'rgatadi, o'quvchilarda matematik tafakkurni shakl-
lantiradi.
4) Bu masalaning amaliy ahamiyati esa shundaki, bunda o'quvchilarning
masalani yechish imkoniyatiga qarab ularning olgan nazariy bilimlarining
darajasi aniqlanadi.
3-§. Matematika darslarida didaktik prinsiplar
M a’lumki, didaktik prinsiplar ta’lim nazariyasining asosini tashkil
qiladi. Shuning uchun ham o'quv materialini tushuntirish metodlarini
tanlashda ta’lim nazariyasi tomonidan ishlab chiqilgan quyidagi didaktik
prinsiplarga amal qilish kerak.
1. 
Ilmiylik prinsipi. Bu prinsipning m ohiyati shundan iboratki,
maktab matematika kursida o'tiladigan har bir mavzu materiali nazariy
jihatdan isbotlangan, ya’ni aw algi o ‘tilgan matematik tushuncha, aksio-
ma va teoremalarga asoslangan holda bayon qilinishi lozim . Ilmiylik