Компьютер тизимлари ва тармо?лари тайёр

2-босқич (канал босқичи) иккита босқич остига
ажратилади: 
Юқори босқич ости (LLC – Logical Link Control, верхний подуровень) – 
бу босқич ости мантиқий улашни амалга оширади, яъни виртуал
алоқа каналини ўрнатади ( унинг вазифасини бир қисмини тармоқ
адаптерларининг драйвер дастури бажаради). 
Қ
уйи босқич ости (MAC – Media Access Control, нижний подуровень) – бу
босқич ости алоқа узатиш муҳити (алоқа канали) билан тўғридан-
тўғри эга бўлишни амалга оширади. У тармоқ қурилмаси билан
тўғри боғланган. 
OSI моделидан ташқари, 1980-йили феврал ойида қабул
қ
илинган (802 сони йил ва ойидан келиб чиққан) IEEE Project 802 
модели ҳам мавжуд. Бу моделни OSI моделини аниқлаштирилган,
ривожлантирилган модели деб қараш мумкин. 
Бу модел аниқлаштирган стандартлар (802-спесификация) ўн
икки тоифага бўлиниб, уларнинг ҳар бирига номер берилган. Улар
қ
уйидагилар : 
802-1 – тармоқларни бирлаштириш. 
802-2 – мантиқий алоқани бошқариш. 
802-3 – “шина” топологияли CSSA/CD эга бўлиш усули маҳаллий
ҳ
исоблаш тармоқ ва Ethernet 
802-4 – “шина” топологияли локал тармоқ, маркерли эга бўлиш. 
802-5 – “ҳалқа” топлогияли локал тармоқ, маркерли эга бўлиш. 
802-6– шаҳар тармоғи (Metropolitan Area Network, MAN). 

---

88 
802-7 – кенг миқёсда алоқа олиб боориш технологияси 
(широковещателная технология). 
802-8 – оптотолали технология. 
802-9 – товушни ва ахборотларни узатиш имконияти бор интеграл 
тармоқ. 
802-10 – тармоқ хавфсизлиги. 
802-11 – симсиз тармоқ. 
802-12 – “юлдуз” топологияли марказни бошқаришга эга маҳаллий
тармоқ (100 VG-Any LAN). 
802-3, 802-4, 802-5, 802-12 стандартлар OSI модел эталоннинг иккинчи 
(канал) босқичига қарашли МАC босқич ости таркибига тўғри
келади. Қолган 802-спесификациялар тармоқнинг умумий
масалаларини ҳал қиладилар. 
Маълумот алмашинишда тармоқ ҳоcил қилиш муҳим ўрин тутади. энг 
кўп 
қ
ўлланиладиган 
тармоқ 
турларидан 
бири 
бу 
маҳаллий 
тармоқлардир. Бу тармоқлар ишини ташкил этишда эcа албатта зарурий 
протоколлар 
талаб 
этилади. 
Ҳ
озириги 
замонавий 
ахборот 
технологияларида бир неча протоколлардан фойдаланиб келинмоқда. 
Буларга миcол cифатида қуйидаги протоколларни келтириш мумкин: 
ARCNET, DECnet, IP, TCP, UDP, AppleTalk, Token Ring, IPX, SPX, FDDI, 
HIPPI, Myrinet, QsNet, ATM, IEEE-488, USB, IEEE 1394 (Firewire, iLink), X.25, 
Frame relay, Bluetooth, IEEE 802.11, Systems Network Architecture, RapidIO. 
Юқорида cанаб ўтилган протоколлар қаторига Ethernet ва Fast Ethernet 
маҳаллий ҳиcоблаш тармоғини ҳам киритиш мумкин. Хўш Ethernet ва 
Fast Ethernet ўзи нима? Унинг ишлаш технологияcи қанақа принcипга 
аcоcланган? Шуларни қуйида батафcилроқ ўрганиб чиқамиз.