Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агертлиги

Virtuallashtirish  prinsipi.  Bu  tizim  yagona  markazlashgan  sxemadan 

foydalanib, tizim strukturasini, jarayonlarni rejalashtiruvchilar (`lanirovshiklar) va 

resurs  (monitorlari)  taqsimlovchilari  ma’lum  majmuasi  ko`rinishida  tasvirlashga 

imkon  beradi.  Virtuallik  kontse`tsiyasi,  virtual  mashina  tushunchasida  akslanadi. 

Ixtiyoriy  OT,  haqiqatda,  foydalanuvchidan,  real  apparat  va  boshqa  resurslarni 

yashirib, 

ularni 

ma’lum  abstraktsiyalar  bilan  almashtiradi.  Natijada, 

foydalanuvchilar  virtual  mashinani,  ularning  dasturlarini  qabul  qiluvchi  va  ularni 

---

 

26 

bajarib,  natija  beruvchi  yetarli  darajadagi  abstrakt  qurilma  sifatida  foydalanadilar 

va  tasavvur  qiladilar.  Foydalanuvchini,  umuman  hisoblash  tizimi  real 

konfiguratsiyasi  va  uning  kom`onentalaridan  samarali  foydalanish  fiziqtirmaydi. 

Bir  nechta  `arallel  jarayonlar  uchun,  bir  vaqtning  o`zida  real  tizimda  mavjud 

bo`lmagan narsadan bir vaqtda foydalanish tasavvuri hosil qilinadi. 

VM,  real  arxitekturani  ham  aks  ettiirshi  mumkin,  ammmo  bu  holda 

arxitektura  elementlari  Ko`pincha  sistema  bilan  ishlashni  soddalashtiruvchi, 

mukammalashtiruvchi  yangi  `arametrlar  bilan  chiqadilar.  Foydalanuvchi  nuqtai-

nazarida, ideal mashina quyidagilarga ega bo`lishi kerak: 

-  ishlashi  mantiqi  jixatidan  bir  xil  tarzdagi,  chegaralanmagan  xajmga  ega 

bo`lgan virtual xotira; 

-  parallel  ravishda  bir-biriga  tahsir  qiladigan  va  ishlay  oladigan  virtual 

protsessorlarning ixtiyoriy miqdori; 

-  virtual  mashina  xotirasiga  ketma-ket  va  `arallel,  sinxron  va  asinxron 

murojaat  etishga  qodir  bo`lgan  virtual  tashqi  qurilmalarning  ixtiyoriy 

miqdori  (soni)  ma’lumotlar  xajmi  chegaralanmaganda  ideal  mashinaga 

yaqinlashtirilgan,  OT  tomonidan  amalga  oshiriladigan  virtual  mashina 

qanchalik  katta  bo`lsa,  ya’ni  arxitekturali  mantiqiy  xarakteristikasi  realdan 

qanchalik  farq  qilsa,  demak  virtuallikning  shunchalik  yuqori  darajasiga 

erishilgan bo`ladi. OT bir-biri ichiga joylashtirilgan VM ierarxiyasi sifatida 

quriladi. Dasturlarning quyi sathi mashinaning apparat vositalaridir.  

Keyingi  sath  esa  dasturiy  bo`lib,  quyi  sath  bilan  birgalikda,  mashina  yangi 

xossalarga ega bo`lishiga yordam beradi. Har bir yangi sath ma’lumotlarga ishlov 

berish  funktsiya  imkoniyatlarini  kengaytirish  imkonini  berib,  quyi  sathlarga 

murojaatni osonlashtiradi.  

 

VM  larni  ierarxik  tartibga  solish  ustunliklarga  ega  bo`lish,  ya’ni  loyixa 

doimiyligi, dastur tizimlari ishonchliligi, ishlab chiqish muddatlari qisqarishi, qator 

muammolarga  ega.  Ularning  asosiylari:  virtuallashtirish  sathlari  sonini  va 

hossalarini aniqlash, OT ning har bir sathiga zaruriy  qismlarni kiritish qoidalarini 

aniqlash. Abstraktlashtirish (virtualizatsiya) alohida sathlari xossalari: 

1.  Har bir sathda, yuqori sathlar mavjudligi va xossalari to`g`risida xech narsa 

ma’lum emas. 

2.  Har  bir  sathda, boshqa  sathlar  ichki  tuzilishi  to`g`risida xech  narsa  ma’lum 

emas. Ular orasidagi bog`lanish oldindan belgilangan qathiy qoidalar orqali 

olib boriladi.  

3.  Har bir sath bir nechta moduldan iborat, ularning bahzilari ichki hisoblanadi 

va  ularga  boshqa  sathlar  murojaat  qilishi  mumkin.  Qolgan  modullar  nomi 

yuqori sathlarga ma’lum va shu sathlar bilan bog`lana oladi. 

4.  Har  bir  sath  ma’lum  resurslarga  ega,  u  o`z  resurslari  abstraktsiyalarini 

(virtual resurslarni) boshqa sathlardan yashirishi yoki taklif qilishi mumkin. 

5.  Har bir sath, tizimda ma’lumotlarning ma’lum abstraktsiyasini tahminlaydi. 

6.  Har  bir  sathda,  boshqa  sathga  nisbatan  qilinaya`gan  taklif  minimal  bo`lishi 

shart. 

7.  Sathlar  orasidagi  bog`lanish  aniq  argumentlar,  bir  sathdan  ikkinchisiga 

uzatiladigan argumentlar bilan chegaralangan bo`lishi kerak.  

---

 

27 

8.  Global ma’lumotlardan bir nechta sathlar foydalanishi mumkin emas.  

9.  Har  bir  sath  boshqa  sathlar  bilan  mustaxkamroq  va  kuchsiz  bog`lanishi 

kerak.  

10. Abstraktsiya sathi orqali bajariladigan har qanday funktsiya yagona kirishga 

ega bo`lishi kerak.