Рангтасвир техналогияси

DJORDJNING «YUDIF» KARTINASINING 

RESTAVRASIYASI HAQIDA 

 

 

Mazkur  kartina  yog'ochga  1504  yilda  yozilgan.  O'zining  harakatlanish 

doirasiga ko'ra kartina bir necha bor o'z o'rnini o'zgartirib turdi va katta-kichik 

restavrasiyalar olib borishga to'g'ri keldi. XVII asrning oxiri XVIII asr boshida 

Parijda undan to'q lok olib tashladilar. Yoniga yangi yog'och yondarlar qo'shib, 

avtor rang tasvirini yangiladilar. 1772 yilda polotno «Ermitaj» ga kelib tushdi. 

XVII  asr  oxiri  va  XIX  asr  boshida  uni  muvaffaqiyatsiz  olib  borgan 

restavrasiyalarni  berkitish  maqsadida  ko'p  asarlarni  sariq  maxsus  bo'yoqlar 

yordamida  va  lok  bilan  ishlashga  majbur  bo'ldilar.  1893  yilda  restavrator 

A.Sidorov  taxtadan  xolstga  su'niy  yo'l  bilan  ko'chirib  olib  o'tdi.  XVII  asr 

gravyurasiga asoslanib kartina restavrasiya vaqtida yoniga ingichka tirgovichlar 

qo'yiladi. Kartina tomonida undan biroz yorug'roq rangtasvir bajarilgan. Barcha 

restavrasiyalar, yozuvlar qayta ishlar barchasi bari-bir jiddiy restavrasiyani talab 

etadi. Eng oxirgi va eng murakkab ma'suliyatli restavrasiya kartina ustida 1967-

1971  yillarda  olib  borildi.  Ermitajning  restavrasion  kengashi  qaroriga  ko'ra 

kartina sariq lokdan tozalanadi va qayta ishlangan joylar lok tagidagi va keyingi 

---

yangilangan  davrdagi  xollar  olib  tashlanadi.  Bu  ish  restavrator  A.M.Malovaga 

topshirildi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tozalov ishi bosqichlari bilan olib boriladi, avvalo sariq va boshqa loklar 

yozuv va qayta yozuvlar loklar tagidan olib tashlanadi. Undan keyingi avtorning 

tasvirini  ko'p  tomonlama  berkitib  qolgan  detallari  yaxlit  restavrasion  yozuv 

uddalanadi.  Ayrim  joylarda  masalan  kartinaning  yuqori  chap  qismida  olti 

qoplamda yozilgan va silliqlangan joylar bor edi. 

 

Asta  sekinlik  bilan  paxtali  tomon  bilan  va  maxsus  tarkibda  namlangan 

marlida  kartinadan  lok  olib  tashlanadi,  mikroskop  orqali  o'tkir  skalper  bilan 

yozuvlarni  ham  bo'shatadilar.  Eskizlar  ehtiyotkorlik  va  shoshilmasdan  olib 

boriladi. Bir kunda atigi muallif tasvirda 2-6 sm gina ochiladi. 

 

Restavrasiyadan  so'ng  bo'yoqlar  yorqin  va  chuqurlashib  ketadi.  Moviy 

manzara  fonida  arxitektura  yodgorligi  o'rniga  minora,  orol  o'rnida  uzoq  qoyali 

ufq  ochildi.  Katta  daraxt  barglari  hilpirab  qoldi  uzoqda  daraxtcha  ham  ko'zga 

tashlanadi.  Devorning    o'ng  tomoni  davom  etdi  va  bilindiki  o'simliklar  orqada 

o'smoqda, pastki qismida gullar, o'simliklar, ko'plab toshlar devor chekkasida. 

 

Bundan  tashqari  restovratorlar  osmonda  o'ng  tomonda,  devorda  va 

quyirokda rassomning panja izlarini ham ko'rdilar.