Sh. Abdullaeva pul, kredit va banklar

Ochiq valyuta holatida 
- bank valyuta bo’yicha qarshi bitimni amalga 
oshirganda valyuta kursining o’zgarishi natijasida oldingi sotgan valyutasiga nisbatan 
kam valyuta olishi, ya’ni zarar ko’rishi mumkin. Shuning uchun bu holatda valyuta 
kursining o’zgarishi valyuta riskining vujudga kelishiga olib keladi.
Ochiq valyuta holati uzoq yoki qisqa bo’lishi mumkin. 
O’isqa valyuta holati
da sotilgan valyuta bo’yicha majburiyatlar, sotib olingan 
valyuta bo’yicha talablardan oshadi., ya’ni xorijiy valyutani sotish uni sotib olishdan 
yuqori bo’ladi. 
Uzoq holatda
esa aksincha xorijiy valyutani sotib olish uni sotishdan 
yuqori bo’ladi,ya’ni sotib olingan valyuta bo’yicha talablar uni sotish 
majburiyatlaridan ko’p bo’ladi. Bu holatlarni quyidagi misollar bilan yaqqolroq 
tushintirish mumkin.
Masalan, ertalab bankda yapon yeni va funt sterling bo’yicha yopiq valyuta 
holati bo’lsin. Bank ochilishi bilan mijoz bankka unga ienaga funt sterling sotish
to’g’risida murojaat qilsin. Agar shu paytda 1funt sterling kursi = 172 iena bo’lsa,
bu bank mijozga 172 valyuta kursi bo’yicha 1 million funt sterlingni sotsin. Bunda 
bank ochiq valyuta holatiga ega bo’ladi.
Angliya funt sterlingi bo’yicha qisqa holati = 1000000 funt sterling
Yaponiya ieni bo’yicha uzoq valyuta holat = 172000000 Yaponiya ieni. 
Banklar har bir valyuta holati bo’yicha risklar darajasini belgilaydilar.
Rivojlangan mamlakatlar amaliyotida valyuta holatini doimiy ravishda nazorat 
qilish uchun ular bilan bog’liq jarayonlar EHM lariga kiritiladi va undagi 
ma’lumotlar bo’yicha valyuta risklarining oldini olish choralari ko’rib boriladi. 

---

137 
Tayanch so’zlar 
 
o’tkazma; 
bank cheki; 
bank vekseli; 
hujjatli akkreditiv; 
hujjatli inkasso; 
valyuta karidori; 
kross-kurs; 
forvord; 
svop;
fyuchers.