O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro oziq – ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti s. Astanov

 
Mavzuga doir test savollari 
Teng qiyalikdagi interferensiya hodisasida q
orong’i halqalar interferension 
manzaraning qayerida kuzatiladi? 
 
markazida 
sirtida 
pastki qismida 

---

45 
qorong’i halqalar kuzatilmaydi 
 
Yorug’likning to’lqin uzunligi, jismlarning o’lchamlari, ularning haroratga 
bog’liqligi kabi fizik parametrlarni qanday asbob yordamida o’lchash 
mumkin? 
difraksion panjara 
interferometr 
fotometr 
spektrofotometr 
 
Sirtlarning sayqalligini nazorat qilishda qo’llaniladigan 
mikrointerferometrlar qanday tuzilgan? 
Interferometr va mikroskop
Spektrometr va interferometr 
Spektrofotometr 
Frenel ko’zgusi 
1 
Ekrandagi interferensiyani hisoblashda optik yo’llar farqi qanday 
hisoblanadi?


k

max


2
1
2
min


k
 
2
1
1
2
2
l
l
xd
l
l





 
d
l
x



3 

---

46 

1.13-rasm. 
б)
 
5-§. YORUG’LIK DIFRAKSIYASI 
5.1. Yorug’lik difraksiyasi 
 
 
Yorug’lik difraksiyasi deb ataladigan hodisada, yorug’lik nurlari 
shaffofmas to'siqlardan egilib o'tib geometrik soya sohaga kirib boradi.
Difraksiya so'zi lotincha "difraksio" "egilib o'tish" so’zidan olingan. Masalan, 
nuqtaviy monoxromatik yorug’lik manbai M dan tarqalayotgan yorug’lik 
nurlarining yo'liga shaffofmas jismdan yasalgan disk shaklidagi T to'siq 
joylashtirilgan bo'lsin. Geometrik optika qonunlariga asosan, E ekranda T 
to'siqning soyasi doira shaklidagi qorong’i soha sifatida kuzatilishi lozim. 
Tajribada shu narsa kuzatiladi. Lekin to'siqdan ekrangacha bo'lgan masofa 
to'siq o'lchamlaridan bir necha ming marta katta bo'lsa, ekranda ketma-ket 
yorug’ va qorong’i konsentrik halqachalar kuzatiladi (5.1-rasm).