Moliya va raqamli axborot texnologiyalari

 
Guruxli axborot tizimlari
axborotdan ishchi gurux a’zolari tomonidan jamoa 
bo‘lib foydalanishga asoslangan bo‘lib lokal xisoblash tarmoqlari bazasida quriladi. 
Bunday tizimlarni yaratishda ishchi guruxlar uchun mo‘ljallangan ma’lumotlar 
bazalari serverlaridan foydalaniladi (SQL-serverlar). SQL-serverlarning etarlicha 
turlari mavjud: tijorat va erkin. Bulardan eng taniqlilari Oracle, DB2, Microsoft SQL 
Server, InterBase, Sybase, Informix. 
 
Ma’lumotlar bazasi serveri
– kompyuter tarmoq tugunidagi maxsus dasturiy 
ta’minotdir (dastur). U korporativ tarmoqdagi so‘rovlarni qabul qilish va qayta 
ishlashga mo‘ljallangan. Aniq resursni boshqaruvchi kompyuter shu resursningt 
serveri deb ataladi. Ushbu kompyuterdan foydalanuvchi - mijozdir. 
 
Korporativ axborot tizimlari
ishchi guruxlar uchun muljallangan axborot 
tizimlarining rivojlangan ko‘rinishi bo‘lib, yirik kompaniyalarning foydalanishiga 
yo‘naltirilgan va maydon jixatidan katta tarmoqni tashkil etishi mumkin. Ular asosan 
bir nechta satxlardan iborat ierarxik strukturaga ega bo‘lishadi. Bunday tizimlar 
maxsus serverli klient-server yoki ko‘p satxli arxitekturali tizimlar toifasiga kiradi. 
Bunday tizimlarni qurishda ma’lumotlar bazalari serverlaridan foydalaniladi. 
Odatda yirik axborot tizimlarida ushbu serverlar ko‘p tarqalgan: Oracle, DB2 i 
Microsoft SQL Server. 
 
Global AT
davlat yoki qit’a maydonini qamrab oladi. Ushbu ATga Internet
global tarmog‘i misol bo‘ladi.
 
Darajasi yoki faoliyat doirasiga ko‘ra
– davlatlar, maydonlar (mintaqaviy), 
soxalar, birlashmalar, korxonalar yoki uyushmalar, texnologik jarayonlarga 
bo‘linadi. 

---

96 
Davlat axborot tizimlari davlat menedjerlari tomonidan mamlakatning iqtisodiy 
muammolarini echishda qaror qabul qilishga mo‘ljallangan. Ular kompyuter 
majmualari, kompyuter axborot tizimlari va iqtisodiy-matematik usullarini 
modellashtirishni qo‘llash asosida yaratiladi. Korxonani boshqarish axborot 
tizimlari (korporativ) - korxonaning ishlab chiqarish xo‘jalik faoliyatini 
boshqarishda qarorlarni qo‘llash uchun qo‘llaniladi.