Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы

С. Е. М а л о и. Иаммгиики дремнетюркской нисьмемиостн...
405-бет.
:и»> 
Э.
В. С е в о р т я и . Фонетика турецко
1
(> лигературиого
языкз. М.. 1955, 124 — 124-бетлер.
э" Чг. Влп£, Аталган мнйнети... § I
*>* А. Н . К о н о м о в . К зтимологии слона ,.огул“, — ,сым“. В сб.
„Филология м мстория момгольских пародон" /Памяги акад. 15ори-
са Яковлевмча Владмммраова/. М., 1958, 176-бет.
»>а С. Е. Ма л о в . Лталган мимиети, 403-бет.
*>• Л. А. Покровская. Жокарыда аталгам мийиети, 16-бет.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

I
Наға Ц у ғу л
// 
қозы
сөзлери қүбла дналекттеги ту- 
ўмсқаплмк байлаимсларды ацлатмўнш терминлер бо- 
лып, тариПхмй— этимологиялмқ қәлиплесиўн жагмнаи 
қызықлм фактлерге толы.
К И З
I;
Ғ Ы З
Лиалеюлердеги туўысканлык терминлери ишинде 
қизЦ гы з
сөзи буннан алдынгы айтылган 
баға
// 
уғул;/
қ о ш
терминлерине салыстырганда өзгешеликке 
ийе. 
Себебн 
қиз
// 
ғыз
диалектлик термини одебий тилдеги 
экнивалентине қарағанда фонетикалық өзгериске ушы- 
раган. Бирақ беретуғын мәниси биреў 
„жас қыз бали"
деген түсиникти анлатады.
Лйтылған ойымызды бир-еки мысал арқалы көрсе- 
тейик: 
Лубанық қизын көрмей кесәм бақырар деди
, М.-хан/. 
Алт ы ғызды жибәрипти районға министр.
Ески түркий жазыўлары естеликлеринде в
о ғ у л
“ 
ҳәм 
ъо ғла н
“ сөзлери 
ъқозы л
ҳәм 
„ылақ"
мәиислерин- 
де қолланылғанж> деген пикирди есапка алған жағдай- 
да> қубла диалекттеги 
„қы залақ
“ сөзин 
\өзим,издиқ
қы залақлар отыр—
М.-хан/ жоқарыдағы фактке са- 
лыстырып. „
қы залақ
“ сөзинин түбирине екинши бир 
өз алдыиа мәни бернўши 
„ылақ
“ түбири биригип ы > а
/ы л а О алақ/ фонетикалық өзгериске ушыраған ҳәм 
түбирлер биригип, бир мәнисти анлатыўшы „
қы залақ
“ 
туўысқанлық термини дөреген.
Түркий тиллериндеги 
яқыз“ сөзинин ҳәр түрлн 
формада гезлесиўи, өзгерислер менен айтылыўы, кон- 
текст ишиндегн атқаратуғын хызметн ҳаккында мағ- 
лыўматты Л. А. Покровскаянын мийнетинен де көрну- 
ге болады.30п Усынылған 
қизЦ ғы з
терминлери өзбек 
ҳәм уйғыр тиллериндеги 
„қиз*
 *
сөзиннн айтылыўына 
жақып. Бунда 
яы
“ даўыслы фонемасы тил алды 
фопемасы сыяклы айтылады ҳәм барлык тиллерде де 
яқ и з ы
мазмуныпда жумсалады. Бирақ тува тилинде 
усы сөз самка /урғашы/ түринде болып, 
щқыс*
деп ата- 
лынады307.