‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

d)
tfPM
V \S ~ ; j j
e)
IS. 14-shakl.
1 5 . 1 5 - s h a k l .

---

Qirqish, tozalash kabi bo‘limda quyma detal barcha ortiqcha nar-
salardan xalos bo‘lish uchun uni mexanik ishlov berish sexiga yuboriladi.
So‘ngra tayyor mahsulotlar omboriga topshiriladi.
Sovuq shtampovka y o ‘li bilan listli materialdan olinadigan detallar-
ni loyihalashda metallni tejash y o ‘li bilan mahsulotning tannarxi ka-
maytiriladi. 15.15-shakl, a dagi variantdagiga qaraganda 15.15-shakl,
b dagi variant ustun bo‘lib, metall 20 foizgacha tejaladi. Yirikroq tishli
g ‘ildiraklarni detaining boshdan oyog‘igacha qimmatbaho metallni
sarflamasdan ulami yig‘ma qilib ishlatilish joyiga qarab 15.16- shaklda
ko‘rsatilgan variantlardan birini tanlab olinadi.
3- §. Konstruktorlik (loyihalash) masalalari
Umuman olganda, konstruktorlik (loyihalash) masalalarini uch gu-
ruhga bo‘lish mumkin: konstruktiv, texnologik va ekspluatatsiya qilish.
Konstruktiv masalalar:
-  buyum detallarining qulay tuzilishini ta’minlovchi konstruksiyasi-
ning prinsipial sxemasini ishlab chiqish;
- buyumniyig‘ishvaajratishning qulaybo‘lishligi,konstruksiyasining
soddaligi;
- buyumni bo‘laklarga ajratish, montaj qilish (o ‘matish) va rost-
lashning qulayligini ta’minlay olish;
- detallarga materialni oqilona to‘g ‘ri tanlash, zagotovkani tay-
yorlashda eng kam material, ishlov berishda minimal vaqt sarflash;
- detallarga o ‘lchamlar qo‘yishda baza tizimini to‘g ‘ri tanlash;
- detallarga ishlov berishda sirtlarda hosil bo‘ladigan g ‘adir-bidirlik,