‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

a
va 
b
). Bu yerda birinchi holatda tashqi qirra saqlan- 
gan bo‘lsa, ikkinchi vaziyatda ichki qirra ochib ko‘rsatildi. Har ikkala holda 
ham ko‘rinish yoki qirqimning qisimlari qanchaligiga ahamiyat berilmaydi.

---

£
4.27-shakl.
4.28-shakl.
Bunday qirqimlar ko‘rinishning qismini qirqimning qismi bilan bir- 
lashtirib tasvirlangan deyiladi (4.26-shakl). Ba’zi hollarda ko‘rinishning 
qismi bilan qirqimning qismini 4.27- shakldagi kabi tasvirlashga to‘g ‘ri 
keladi. Detaining biror qismidagi o ‘yiq, teshik kabi joylami aniqlash 
maqsadida mahalliy qirqim qo‘llaniladi (4.28-shakl). Mahalliy qirqim 
ingichka tutash to‘lqinsimon chiziq bilan chegaralanib, tasviming biror 
chizig‘i bilan qo‘shilib qolmasligi zarur (4.27 va 4.28-shakllar ).
Murakkab qirqimlar. 
Detaining chizmasida uning ichki ko‘ri- 
nishlarini aniqlash maqsadida ikkita va undan ortiq kesuvchi tekisliklar- 
dan foydalanishga to‘g ‘ri keladi (4.29 va 4.30-shakllar). Bunday qirqim­
lar murakkab qirqimlar deyiladi. 4.29- shaklda detal chizmasida 
V
frontal

---

7 h T 7 7 7 > ' ' / ' У
' / '
/ / I \
r/^
4.30-shakl.
А - А
I s
[ _
Ш
( f r
И4
Ъ
4.31-shakl.
4.32-shakl.
proyeksiyalar tekisligiga parallel qilib olingan uchta tekislik bilan ke- 
silmoqda. Bunday qirqimlarda tekisliklaming buklangan joylari qirqimda 
tasvirlanmaydi va uchala tekislikdagi qirqimlar bitta tekislikka keltirib 
shtrixlanadi. Shuning uchun detaining bosh Ko‘rinishida qirqim bitta 
tekislik orqali hosil boiayotgandek tuyuladi. Murakkab qirqimni 
4.30-shakldagidek tasvirlashga yo‘l qo‘yiladi.
Kesuvchi tekisliklardan birini