Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Sferopleyalar - Sphaeropleales tartibi
Bu tartib harakatlanmaydigan hujayrali ultratuzulishlari va 
m olekulyar xossalariga k o ‘ra o ‘xshash vakillam i jam lagan. Bu 
holatda m azkur tartibga Pediasrum, Hydradictyon, Scenedesmus
337

---

kabi senobiy, ko'pyadroli ipsimon Sphaeroplea, bir hujayrali 
kokkoid Neochloris. Characium va boshqalar mansub.
Sferopleyalar. 
Sphaeroplea
Pediastrum 
turkumining vakillari 
yulduzsimon ko‘pburchakli yassiyaproq 
ko‘rinishli senobiylar hisoblanadi. Atrof- 
dagi hujayralarisenobiyni suvda qalqib 
turishini taminlaydigan bitta yoki ikkita 
o‘sitmaga ega. Hujayrasining devorida 
kremniy va alginanlar bor.
Jinssiz ko‘payganda hujayralarida 
ikki xivchinli ko'plab zoosporalar hosil 
bo'ladi, ular hujayradan tashqariga chiq- 
masdan turib kichkina Pediastrum xocil 
qiladi. Hujayra devori yemirilganidan 
keyin tashqariga chiqib o'sadi. Senobiy- 
dagi har bir hujayra shu tartibda ko‘paya- 
oladi.
Jinsiy ko'payganda ikki xivchinli 
gametalar hujayradan tashqarida o ‘zaro 
qo ‘shilib diploid zigota hosil qiladi. 
Zigota m eyoz b o ‘linganidan keyin 4 ta
1 8 ? '
Scenedesmus
Pediastrum
338
g
a
r

---

Z.oosporani hosil qiladi, ulami har bin poliedr - k o ‘p burchakli 
lu^jayraga aylanadi. Ularda yangi zoosporalar yuzaga lcelib keyin 
ulur yangisenobiyga aylanadi.
H ydradictyon - tallomi bir yillik qopsimon yoki likop- 
chusimon elaksimon devori mustaqil suzib yuradiganlarida uzunligi
1,5 metrlargacha yetadi.senobiyning devori 6 burchakni hosil qilgan 
ko’pyadroli hujayralardan iborat. Har bir hujayraning uzunligi 15 
mm gacha yetishi mumkin. Hujayrasining katta qismini hujayra 
Bhirasi bilan toTgan vakuola egallaydi. Sitoplazmaning chelckasi 
bo'ylab k o ‘plab pirenoidli xloroplastlar joylashadi. Hujayrasining 
devorida alginanlar k o ‘p emas.
Jinssiz k o ‘payishi kichkina yoshsenobiylar hosil qilishi bilan