Ichki kasallikiar

9 .5 . Surunkali postgem orragik anemiya
Etiologiyasi.
Surunkali postgemorragik anemiya ko‘pincha m udom
ta k ro r-ta k ro r q o n ketib turishi natijasi ( m e 'd a va o ‘n ikki barm oqli 
ichak yarasi, m e ’da, ichak saratonlari, bavosir, b a c h a d o n d a n qon 
ketish, o kpka sili, bronxoektaz, jigar saratoni, jigar sirrozi, turli 
joyla rda venalarni varikoz kengayishi, p olipoz a n k ilo sto m id o z , 
b a c h a d o n saratoni yoki fibrom iom asi)da paydo boMadi.
Klinikasi.
O rg a n la rd a n t a k r o r - t a k r o r q o n ketishi natijasida, 
q o n birdaniga kam ayib ketadi, postgem orragik an e m iy a alom atlari 
k o lrinadi, b e m o r tez charchaydi, u m u m iy darm onsizlik kuzatiladi, 
boshi aylanadi, qulo q q a shovqin eshitiladi, nafasi qisiladi, yuragi 
tez uradi.
B em or k o ‘zdan kechirilganda, terisining rangi oqargan, shilliq 
p a rd a la r qonsiz, pay reflekslari osh g a n , q o n bosim i pasaygan, 
yurak u c h id a h a m d a o ‘pka arteriyasida sistolik shovqin eshtiladi 
(37-rasm ).
Laboratoriya tahlili:
eritrotsitlar 
va g e m o g la b in m iq d o r i p a say g a n , 
rang k o ‘rsatkichi 0 ,5 —0,6. E ritro- 
tsitlarni degenerativ shakllari paydo 
boMadi. M ik r o s it o z , p o y k ilo s ito z , 
gipoxrom iya, retikulotsitlar m iqdori 
o s h g a n — 10—20 %. T r o m b o t s i t l a r
m iq d o r i k a m a y g a n — t r o m b o s i t o -
peniya. O q qon t o m o n id a n avvaliga 
leykositoz k o T ilib , bu k e yinc ha lik 
leykopeniyaga oMadi.
Davolash va profilaktikasi.
A w a lo , 
qon oqishini t o ‘xtatish choralarini 
k o ‘rish zarur, b u ning u c h u n t o ‘g ‘ri 
tashxis q o ‘yib, jarrohlik usulida yor­
d am ko'rsatiladi.
S h ifo k o r k o T sa tm a s ig a b in o a n , 
q o n t o ‘x tatu v c h i v o sita la r (vikasol
3 7 -r a s m .
B e m o r te ris i 
r a n g in in g o q a rg a n lig i.
270

---

1 % li— 1 ml m u sk u l orasiga yoki 0 ,015 kun ig a 1 ta b le tk a d a n 2 m a r ­
ta ic h ila d i, kalsiy x lo r 10 % li— 10 ml t o m i r ich ig a, a d r o k s o n
0,025 % li— 1 m l m u s k u l o ra sig a , a m i n o k a p r o n a t kislota 5 % li— 
100 ml t o m i r ich ig a t o m c h i la b q u y ila d i), je la tin o l (3 0 0 ml t o m i r
ic h ig a , t o m c h i l a b ) , p o lig lu k in ( 5 0 0 m l t o m i r i c h ig a ) , p r o t e i n
(2 5 0 — 300 ml t o m i r ic h ig a ), re o p o lig lu k in (4 0 0 ml t o m i r ichiga 
t o m c h i la b ) yuborilish i m u m k in .
S h o k k a q a rsh i q u y id a g ila r qilin a d i: ko fe in - b e n z o a t natriy
10 % li— 1 m l k u n ig a 1 m l.d a n 2 m a r t a teri ostiga, d o f a m in 25 yoki 
20 0 m g p r e p a r a t, 125 yoki 4 0 0 ml 5 % li g lu k o z a b ila n q o ‘shib 
t o m i r ichiga t o m c h i u s u ld a y u b o rila d i, k o rtiz o n 2,5 % li— 10 ml 
k u n ig a 1— 2 m l b ir m a r t a m u s k u l o ra siga y u b o rila d i. T a k r o r - t a k r o r
q o n q u y ila d i, g lu k o z a e ritm a s i 5 % li—4 0 0 m l t o m i r ichiga t o m c h i
u s u l d a , g e m o s t i m u l i n 0 , 0 6 g k u n i g a 3 m a r t a i c h i l a d i , t e m i r
k a r b o n a t , saxarat, te m ir askorbinat 1—2 o y g ac h a kuniga 3—4 m ahal
1—2 g .d a n k u k u n yoki p ilu la h o lid a b u y u rila d i.