«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»



Download 2,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet306/330
Sana01.07.2022
Hajmi2,6 Mb.
#722881
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   330
Bog'liq
Сборник Воспитание

Annotation
.
In this article, among the most acute problems observed in speech in modern linguistics, the 
excess of the message–the question of the study of the phenomenon of pleonazm, the classifications given 
to this concept by European, Russian, linguists and Turkologists, as well as the issues of the development of 
pleonazm were covered.
Keywords:
Pleonazm, tavtology, repetition word, pragmatics, cognitive linguistics.
Zamonaviy tilshunoslikda xususan, yevropa, rus, turkiy tilshunoslikda nutqda kuzatilgan eng keskin 
muammolar orasida til va nutqda xabarning ortiqchaligi bevosita lingvistik hodisa – pleonazm bilan bog‘liq. 
Tilning ortiqchaligini o‘rganish uzoq tarixga ega. Ushbu hodisaga qiziqish antik davrda tasvirlangan bo‘lib, u 
ritorika va stilistika doirasida ko‘rib chiqilgan, ammo tavtologiya va pleonazmni va ularning tabiiy tillardagi 
noaniq rolini o‘rganishning uslubiy asoslari faqat XIX asr tilshunoslari tomonidan yaratilgan.
A. M. Bushuy ta’kidlaganidek: «Antik tilshunoslikdan boshlab (Dionisiy, Galikarnasskiy, Kvintiliop, Donat 
va boshqalar) bugungi kunimizga qadar pleonazm masalasi bo‘yicha turli konsepsiyalar oldinga surilgan».
1
Turkologiyada birinchi bo‘lib G. F. Blagova o‘z maqolasida turkiy tillardagi affiksal pleonazmni qiyosiy-tarixiy 
va areal-lingvistik tahlil qildi. G. D. Adjibekova, M. Turobovalarning maqolalari ham pleonazm hodisasining 
ma’lum tomonlarini yoritishda alohida o‘rin tutadi. Lingvistik adabiyotlarda “pleonazm” termini ko‘pincha 
tavtologiya, dittalogiya, perissologiya, reduplikatsiya, takror so‘zlar kabi hodisalar bilan qorishtirib yuboriladi. 
Bu terminlarning har biri o‘z xususiyatiga ega. Ular tilshunoslikdagi bir xil hodisalarning turli atamalari 
emas. Nutqiy ortiqchalik pleonazm shaklida bo‘lishi mumkin. Pleonazm ko‘p hollarda teng ma’noli (bir xil 
ma’noli) elementlarning “ortiqcha” qo‘llanishidan hosil bo‘ladi.
2
Tilshunoslikda “pleonasm” termini turlicha 
talqin qilinadi. Ba’zi tilshunoslar bu terminning lug‘aviy ma’nosidan kelib chiqib har qanday “ortiqchalik”, 
ya’ni “pleonasm – til vositalarini ortiqcha qo‘llashdir”, deb qaraydilar. “Pleonazm” atamasi qadimgi uslub 
va grammatikadan kelib chiqqan. Qadimgi mualliflar pleonazmga turlicha baho berishgan. Kvintilian
Donatus, Diomedes pleonazmni nutqning keraksiz so‘zlar bilan ortiqcha yuklanishi, shuning uchun stilistik 
nuqson sifatida belgilaydilar. Aksincha, Galikarnaslik Dionitsiy bu tushunchani nutqni bir qarashda ortiqcha 
bo‘lgan so‘zlar bilan boyitish deb ta’riflaydi. Ba’zi turkologlar tilshunoslikning u yoki bu sohasini o‘rganishga 
bag‘ishlagan ishlarida (N. K. Dmitriyev

Download 2,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   330




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish