«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»

188 •
1 APRIL 2022
•
ВОСПИТАНИЕ НОВОГО ПОКОЛЕНИЯ В ЭПОХУ ГЛОБАЛЬНОГО ПРЕОБРАЗОВАНИЯ
RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •
1 APRIL 2022
•
189
boshqa har qanday vositalardan tezroq aks ettiradi, ko‘p hollarda, umumxalq leksikasiga kirib kelayotgan 
yangi so‘z iboralarni qayd etuvchi birinchi yozma manba bo‘lib qoladi.
Gazeta tili boshqa OAV tili kabi axborot yetkazish, targ‘ibot-tashviqot, tarbiyalash, reklama qilish, ta’sir 
o‘tkazish vazifalarini o‘taydi. Ularning samaradorligini oshirishda gazeta tili matnlarini yaratishda qator 
lisoniy va lisoniy bo‘lmagan omillar muhim o‘rin tutadi [7]. Bular jumlasiga manipulyatsiya ham kiradi. 
Manipulativ belgi turli maqsadlarga qaratilgan bo‘ladi, malasan, tijoriy, siyosiy va ijtimoiy sohalarni qamrab 
olgan manipulyativ belgilar.
Ingliz va o‘zbek gazeta matnlarida tijoyiy manipulyativ belgilar, asosan, reklamalarda namoyon bo‘ladi 
va biror mahsulot yoki xizmatni ommaga targ‘ib qiladi. Gazeta – kattalashtirilgan formatdagi varaqlardan 
iborat bo‘lgan va dolzarb voqealarga bag‘ishlangan davriy bosma nashr. Gazetalar iqtisodiy, siyosiy, sport, 
madaniy, ommaviy nashrlarga bo‘linadi. Gazeta bir vaqtning o‘zida yuqoridagi barcha mavzularni yoritishi 
mumkin. Gazetalar har kuni yoki haftada bir marta chiqariladi.[9]
Gazetalar keng qamrovga erishmoqchi bo‘lgan reklama beruvchilar uchun javob beradi. Ushbu turdagi 
ommaviy axborot vositalari hayotning barcha sohalariga ta’sir qiladi, shuning uchun deyarli har qanday 
mavzuda reklama o‘rinli bo‘ladi. Gazetalar odamlarda yangi yangiliklar bilan bog‘lanadi. Bu mahsulot va 
xizmatlarning yangilik sifatida qabul qilinishini istagan reklama beruvchilar tomonidan hisobga olinishi 
kerak.
Gazeta reklamasining afzalliklari:
• samaradorlik – u chiqarilgandan keyingi birinchi kunida ishlay boshlaydi va ertasi kuni siz gazetada 
reklama uchun murojaat qilgan odamlar sonini hisoblashingiz mumkin;
• keng auditoriyani qamrab olish – gazetalar o‘nlab yoki yuz minglab obunachilarga ega bo‘lishi 
mumkin, buni butun iste’mol segmenti bilan solishtirish mumkin;
• qamrovning moslashuvchanligi – shahar, mintaqa yoki mamlakat; reklama beruvchi tomonidan 
talab qilinadigan geotargeting parametrlariga qarab;
• auditoriyaning doimiyligi – iste’molchi televideniye yoki radiokanallarni o‘zgartirishi mumkin, lekin 
bir xil gazetalarni o‘qiydi;
• o‘quvchi nashrdagi reklamani bir necha marta ko‘rish imkoniyatiga ega.