|
174 •
1 APRIL 2022
•
ВОСПИТАНИЕ НОВОГО ПОКОЛЕНИЯ В ЭПОХУ ГЛОБАЛЬНОГО ПРЕОБРАЗОВАНИЯ
RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •
1 APRIL 2022
•
175
AVTOMOBIL TRANSPORTI KORXONALARI FAOLIYATINI BOSHQARISHDA
AUDITNING ZARURIYATI VA MOHIYATI
I. G
ʻ
anibayev
Farg
ʻ
ona politexnika instituti doktoranti
Annotatsiya.
Xo
ʻ
jalik yurituvchi subyektlar, moliyaviy hisobot, boshqaruv qarorlari, audit, audit tashkiloti,
korxona faoliyatini boshqarishda auditning ahamiyati, avtomobil transporti korxonalari, transport xizmatlari,
avtomobil transporti korxonalari auditi.
Kalit so
ʻ
zlar:
аudit, moliyaviy hisobot, avtomobil transporti, boshqaruv qarorlari, transport xizmatlari.
Аннотация.
Субъекты хозяйствования, финансовая отчетность, управленческие решения, аудит,
организация аудита, роль аудита в управлении предприятием, автотранспортные предприятия,
транспортные услуги, аудит автотранспортных предприятий.
Ключевые слова
: аудит, финансовая отчетность, автомобильный транспорт, управленческие решения,
транспортные услуги.
Xo
ʻ
jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini boshqarishda, tegishli boshqaruv qarorlarini qabul qilishda
korxona faoliyati bilan bog
ʻ
liq buxgalteriya hisobi va hisoboti ma’lumotlari, moliyaviy ko
ʻ
rsatkichlari
hamda ular asosida amalga oshirilgan tahliliy ma’lumotlar muhim o
ʻ
rin egallaydi. Mazkur ma’lumotlarning
huquqiy-me’yoriy asoslarga mosligi, ma’lumotlarning haqqoniyligi korxona faoliyatiga to
ʻ
g
ʻ
ri baho berish,
tegishli qarorlarni o
ʻ
z vaqtida va to
ʻ
g
ʻ
ri qabul qilish uchun asosiy omillardan biri bo
ʻ
lib hisoblanadi. Xo
ʻ
jalik
yurituvchi subyektlarning moliyaviy ma’lumotlarini qonun hujjatlariga muvofiqligini aniqlash auditorlik
tashkilotlari tomonidan auditorlik tekshiruvi o
ʻ
tkazilishi bilan amalga oshiriladi.
Xo
ʻ
jalik yurituvchi subyekt moliyaviy hisobotining va u bilan bog
ʻ
liq moliyaviy axborotining auditorlik
tekshiruvi tekshiriladigan moliyaviy hisobotning hamda u bilan bog
ʻ
liq moliyaviy axborotning ishonchliligini
va buxgalteriya hisobi to
ʻ
g
ʻ
risidagi qonunchilikka muvofiqligini aniqlash maqsadida auditorlik tashkiloti
tomonidan o
ʻ
tkaziladi.
Ishonchlilik deganda moliyaviy hisobot ma’lumotlarining aniqlik darajasi tushunilib, u ushbu hisobot
asosida xo
ʻ
jalik yurituvchi subyektning moliyaviy ahvoli va moliyaviy-xo
ʻ
jalik faoliyati natijalari to
ʻ
g
ʻ
risida
xolis xulosalar chiqarish imkonini beradi [1].
Audit – bunga vakolati bo
ʻ
lgan shaxslar – auditor (auditorlik tashkilot)lar tomonidan, xo
ʻ
jalik yurituvchi
subyektlarning moliyaviy hisobotining ishonchliligi hamda moliya-xo
ʻ
jalik operatsiyalari O
ʻ
zbekiston
Respublikasi amaldagi qonunchiligi va boshqa me’yoriy hujjatlarga muvofiq ekanligini aniqlash maqsadida
mustaqil ekspertiza va tahlil qilish, buxgalteriya hisobi va boshqa moliyaviy hisobotlarga qo
ʻ
yiladigan
talablarga muvofiqligini, ularning to
ʻ
liqligi va aniqliligining tekshirish demakdir [2, 18-bet].
Auditning asosiy vazifalaridan biri bu – korxonaning mavjud moddiy va moliyaviy resurslaridan oqilona
foydalanish imkoniyatlarini aniqlashdan iborat.
Bugungi kundagi raqobat sharoiti va iqtisodiyotning jadal rivojlanishi har bir korxonadan o
ʻ
zining
moliyaviy imkoniyatlaridan to
ʻ
liq va samarali foydalanishni, ko
ʻ
zda tutilmagan sarf va xarajatlarga yo
ʻ
l
qo
ʻ
ymaslikni talab etadi. Mazkur talab iqtisodiyotning barcha tarmog
ʻ
i korxonalari qatori avtomobil
transporti korxonalariga ham taalluqlidir.
Avtomobil transporti – tarkibiga yuridik va jismoniy shaxslar kiruvchi, iqtisodiyot va aholining yo
ʻ
lovchilar,
bagaj va yuklarni, shu jumladan pochtani avtomobilda tashishga bo
ʻ
lgan ehtiyojlarini ta’minlovchi ishlab
chiqarish texnologiya majmuyi tushuniladi [3] .
Respublikamizning geografik o
ʻ
rni, tabiiy-iqlimiy sharoiti, uni dunyoning boshqa mamlakatlari bilan
bog
ʻ
lovchi daryo va dengiz yo
ʻ
llarining yo
ʻ
qligi, shuningdek boshqa obyektiv va subyektiv sharoitlar sababli
mamlakatimiz transport tarmog
ʻ
ida avtotransport o
ʻ
ziga xos o
ʻ
rin egallaydi.
Mamlakatimizda so
ʻ
nggi yillarda respublika iqtisodiyoti va aholisiga avtotransport xizmati ko
ʻ
rsatishni
yaxshilash bo
ʻ
yicha keng ko
ʻ
lamli ishlar amalga oshirildi.
Avtomobil transportini boshqarish tizimini yanada takomillashtirish, avtomobil transportida tashishlar
xavfsizligini ta’minlash hamda avtotransport xizmatlari bozorini shakllantirish va rivojlantirish, avtomobil
transportida yo
ʻ
lovchilar tashish sohasida mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun shart-sharoitlarni
soddalashtirish, sohada yashirin iqtisodiyot darajasini pasaytirish, avtomobil transportida yuk tashuvchi
tadbirkorlik subektlarining avtotransport vositalari parkini yanada yangilash va modernizatsiya qilish,
mahalliy yuk tashuvchilar uchun qulay raqobat muhitini yaratish, shuningdek, avtomobilda xalqaro tashuvlar
sohasini rivojlantirishning ijobiy tendensiyasini saqlab qolish maqsadida bir qator me’yoriy hujjatlar qabul
qilindi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
