«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»

“Sabzilar va giloslar” o‘yini
Maqsad: “S” tovushini bo‘g‘inlarda, so‘zlarda to‘g‘ri va aniq talaffuz etishga o‘rgatish.
O‘yinning borishi: pedagog bolalarni 2 guruhga ajratadi va guruhlar “Sabzilar” va “Giloslar” deb 
nomlanadi. Bunda “Sabzilar” guruhi ochiq bo‘g‘inda, ya’ni sa-so-si-su-so‘ bo‘g‘inlarini, “Giloslar” guruhi yopiq 
bo‘g‘inda, ya’ni as-os-is-us-o‘s bo‘g‘inlarini talaffuz qilishlari tushuntiriladi. Guruhlardan bolalar navbatma-
navbat chiqib, bo‘g‘inlarni talaffuz qiladilar. O‘yin bir necha marta takrorlanadi va o‘yinda bolalar rollarni 
almashadilar. Bunda pedagog bolalarni “s” tovushini bo‘g‘inlarda to‘g‘ri va aniq talaffuz qilishlarini kuzatadi.
Bolalar uchun artikulyatsion jihatdan talaffuz qilish qiyin bo‘lgan tovushlardan yana biri – bu sonor (r, 
l) tovushlari hisoblanadi.
Bu tovushlarning aniq talaffuziga ba’zan taqlid usuli orqali ham erishish mumkin.
Quyida, taqlid usulida foydalangan hoda “r”, “l” tovushlaridagi kamchiliklarni bartaraf etish jarayonida 
qo‘llaniladigan o‘yinlardan namunalar keltiriladi.
“Otlar” o‘yini
Maqsad: “r” tovushini nutqda hosil qilish.
Metodik ko‘rsatma: bolalarda “r” tovushini to‘g‘ri talaffuz etishga o‘rgatish. “R” tovushini talaffuz etganda 
til yuqorigi tishlar orqasiga ko‘tarilgan bo‘ladi, til uchi tebranish kerakligi bolalarga tushuntiriladi.
O‘yinning borishi: bolalar ikki guruhga bo‘linadilar. Birinchi guruh bolalari chavandozlar, ikkinchi guruh 
bolalari esa otlarga bo‘linadilar. Otlarni tasvirlovchi bolalar ikkitadan bo‘lib qo‘l ushlashib turadilar. Otlar 
chavandozlar boshqaruvi ostida yuguradilar. Pedagogning buyrug‘iga binoan haydovchilar otlarni “drrr” 
deb to‘xtatadilar. Bunda pedagog bolalarning aniq talaffuz etishini kuzatib boradi. So‘ngra bolalar rol 
almashadilar.
Maktabgacha yoshdagi nutqida nuqsoni bo‘lgan bolalarning o‘yin faoliyatini rivojlantirish uchun 
bolalar bog‘chasida jonli tabiat burchagini tashkil qilish favqulodda muhim va foydali. Qushlar, baliqlar, 
uy hayvonlarining tizimli kuzatuvini o‘tkazish bolalarda ular to‘g‘risida to‘g‘ri tasavvur hosil qiladi, odatlari, 
turmush tarzi bilan tanishtiradi. Hayvonlarga taqlid qilishni o‘rgangach, bolalar ularni o‘yinda to‘g‘ri tasvirlay 
oladilar, hayvonlar rolini o‘zlariga olganlarida oddiygina syujetlarni ham rivojlantira oladilar.