А. А. Ашрабов, 10. В. Зайцев

М в
досил цилинади. Юк ка ма йтириш 
моменти 
М в
нормал к у чн инг панел у чл а ри д а г и е, ва 
е2
экс ц е н-
т риците глар йигиндисининг ярмига к у п а й т и р и л т ан и г а т е н г бу- 
лади.
Л '/„ = *
с.
Ш у н д а дисобий момент 
М — М 0
— 
М ь
булади.
До ир ав ий ке симли ф е р м а л а р д а - у с т к и белботнинг эгри чизиц- 
лилиги дисобига э г ув ч и момент пайдо б у л ад и . Б у момент нор­
мал к у чн н панел уртасининг в а т а р г а ннсбатан к у тарили ш к у л о -
чига ку па й т и р ил та н и г а тенг б у л ад и .
Ф е р ма л ар ни н г момент таъсири остида г и т е к ис ли кд а г и у с т к и
белбоги нормарказий сикилиш формуласи буйича 
т е к и с л и к д а
олинган-и эса ма рк а з ий сицилган э л е м е нт тарзида ^исобланади.
Ко нт у ри у ч б у р ч а к ш а кл л и в а э г р и ч м з щ л и а р к а л а р
Контури. у ч б у р ч а к шаклли уч шарнирли арк ала р е лимланган 
п а ке т л ар та р зи да ги иккита т ус ин д а н ишланади. Б ун д а п а к ет ла р 
горизонтга нисбатан б у р ч а к остида ну йи лг ан булиб, тортци би­
лан бирлаштирилган ва томнинг т е па циррасига бириктирилган 
б ула ди (4.15- р а е м ). Бу х ил д аг и а р к а л а р юцори д а р а ж а д а йигик- 
лиги ва инду стриал м е т о д л а р д а тайёрланиши билан фарк ланади.
А р к а л а р т а х т а па к е т ла рида н с у в т а ъс ириг а чидамли елим би­
лан ёпиштириб та йё рла на ди. Ар.каларнинг кесими т у г р и т у р т -
б у р ч а к булиб, ке сим баламдлиги 
к
нинг эни 
Ь
га нисбати т.угри 
чизикли а р к а л а р д а ку пи билан 5 м дан ортмаслитм, арк ала рн инг
оралиги 12— 18 м, 
ку тарилиш 
кулочинин'г о ра л ик к а 
нисбати 
/¡е
= 1/2... 1/7 
ва 
кесим баландлигининг о р а л ик к а нисбати эса 
/г//==1/30...1/50.' Торт^ила р рчепорни у з и г а к а б у л килиш вазифа- 
сини 
у тайди. Ула р прока тлаш йули билан т айё рл анг ан ёки 
доиравий кесимли п ул аг да и цилинади. Тортон солкиланишининг 
олдини олицт у ч у н у илмокла р ё р д а м и д а а р к а г а осиб к у й и л а д н
(торткиларнинг илмоклар у р т а с и д а ги э г илу в ча нл иг и к у п и билан 
400 булиши к е р з к ) . Таянч ва то л тепа кирраси узелларини кон- 
с г р у к ц и я л а ш д а норма л с ик ув ч и ку чни номарка зий к уй и ш к у з д а