77
ларига, болани ақлий ва ижтимоий ривожланишига эришишларига ѐрдам
беради.
Бу мақсадда МТМ ва мактаб ўртасидаги алоқаларнинг қуйидаги аниқ
шакллари:
ўқитувчи
ва
тарбиячиларнинг
болаларни
мактабга
тайергарликлари муаммоларига оид ҳамкорликдаги педагоглар кенгашларида
катнашишлари - болаларни МТМдан мактабга ўтишларининг психологик
қийинчиликлари, болаларни мактаб шароитларига яхшироқ мослашувларига
ѐрдам беради.
МТМда болаларда энг оддий математик тасаввурларни таркиб
топтириш, нутқни ўстириш ҳамда саводни эгаллашга тайѐрланиш
юзасидан
ўтказиладиган
машғулотлар
болаларни
мактабда
ўқишга
маҳсус
тайерлашнинг зарур даражасини таъминлайди.
МТМ ва мактаб ўртасидаги алоқалар мазмунининг амалий жиҳати,
биринчидан, укитувчиларнинг бўлажак ўқувчилари билан МТМда олдиндан
танишишларида,
иккинчидан
тарбиячиларни
ўзларнинг
собиқ
тарбияланувчилари 1-синфдаги ўқиш жараѐнида назорат қилиб
туришларида ифодаланади. Бу ишларнинг амалга оширишни аниқ шакли
ўқитувчиларни ўзларининг бўлажак ўқувчилари билан танишишлари
мақсадида МТМ тайѐрлов гурурухларига мунтазам келиб туришлари,
машғулот ва машғулотлардан ташкарида уларнинг фаолият ҳамда
кузатишлари, тарбиячилар билан бўлажак ўқувчилари ҳақида
суҳбатлашишлари, болаларни мактабга кузатишда тарбиячилар томонидан
тузилган болалар тавсифномалари билан танишиш ҳисобланади.
Тарбиячи тавсифномада болалар ривожланишидаги айрим ўзига
ҳос ҳусусиятларни таърифлайди, бу ўқитувчига
боланинг мактабда
бўладиган кунидан бошлаб унга тўғри педагогик ѐндашувни ишлаб
чиқишда ѐрдам беради.
Тарбиячи болаларни мактабга чиқарганидан сўнг ўқувчи билан
алокада бўлиб туриши, болаларнинг ўқишга улгуришлари билан қизиқиши,
айрим дарсларда қатнашиши ва тарбиялатвчиларининг хулқ-атвор ва
фаолиятларини кузатиши, ўқувчилари билан суҳбатлашиши, аирим
ўқувчиларнинг ўқишда орқада колиб кетиш сабабларини ўқитувчи билан му-
ҳокама килиши зарур. Болалар мактабга келган дастлабки ҳафта ва
ойларидаги бундай назорат катта ахамиятга эгадир,
чунки у тарбиячига
болаларни мактабга тайерлашишининг натижаларини яққол кўриш,
ютуқ ва камчиликларини аниқлаш, уни янада такомиллаштиришга
эришиш имконини беради. Тарбиячи ва педагогларнинг қамкорликдаги
кенгашларида болаларни мактабга тайѐрлашнинг аниқ натижалари
таҳлил қилиниши, камчиликларини бартараф этишнинг аник йуллари
белгилайди.
Болада мустакилликни муваффакиятли шаклланишининг далолати
тарбиячининг эслатиш ва кумагисиз ҳулқ-атвор қоидаларини бажариш, янги
шароитларда харакатнинг туғри одатий усулларидан фойдаланиш, ѐрдам
беришга тайѐрлик кобилиятидир.
78
Болалар МТМда қабул килинган қоидаларга мувофиқ
онгли ташкил
эта билишда, фаолият натижасига эриша билиш ва уни назорат қилиш, ўз
хулқ-атворини бошқа болаларники билан мувофиклаштириш, уз хатти-
харакатлари учун шахсий масъулиятни хис килишда уз ифодасини топади.
МТМ ва мактаб алокаларининг хакикатан нафли бўлиши учун бир
катор шартларга: МТМнинг мактаблар билан алокаларининг доимийлиги,
ҳамкорликка оид ишдаги режалилик ва мунтазамлилик,
масалаларнинг бир
бутун ҳолда ҳал этилишига риоя килиш мухимдир. МТМ ва мактаб
ҳамкорлиги режасининг амалий мазмуни ва аниклиги уни муваффақиятли
амалга оширишнинг гаровидир.
Шундай қилиб, МТМ ва мактаб ўртасида таълим- тарбиявий
ишдаги изчилликни руѐбга чиқаришга доир хар томонлама мазмунли хамкор
ликнинг ўрнатилиши, болаларни мактабга тайерлашда юқори даражага
эришиш ва уларни мактабда муваффақиятли ўқишларининг гаровидир.
Do'stlaringiz bilan baham: