Samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Aholi va hududlarni favqulodda vaziyatlardan muhofaza 
qilishda turli vazirliklar va idoralarning aloqa va xabar 
berishini tashkillashtirish
Vazirliklar va idoralarga favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish 
sohasida qo’yidagi majburiyatlar yuklatilgan:
-   FV   to’g’risida   xabar   berish   mahalliy   tizimlarini   yaratishlari   va 
ularni shay holatda saqlab turishlari;
148

---

-   aholining   va   hududlarning   muhofazalanish   holati   to’g’risida 
belgilangan tartibda axborot berishlari, shuningdek tarmoq xodimlarini FV 
tahdidi borligi to’g’risida xabardor qilishlari;
1) O’zbekiston pochta va telekommunikasiyalar agentligi: aloqa va 
markazlashtirilgan   xabar   berish   tizimlarining   ishonchli   va   barqaror 
ishlashini   ta’minlash;   FVDTni   FV   oqibatlarini   tugatishga   rahbarlik 
qiluvchi organlarini davlat va idora aloqalari vositalaridan birinchi galda 
foydalanishini   ta’minlash;   FV   to’g’rsida   axborotlarni   to’plash,   qayta 
ishlash va FVDT boshqaruv organlariga uzatishni texnik ta’minlash, xabar 
berish,   aloqa   axborot   bilan   ta’minlash   vositalariga   shartnoma   asosida 
texnik xizmat ko’rsatish;
2) 
 O’zbekiston teleradiokompaniyasi: radio eshitirish stansiyalari va 
televideniye orqali FM xavfi va yuzaga kelganligi haqida axborot 
bilan   ta’minlaydi;   mahalliy   hokimiyat   organlari,   tegishli 
vazirliklar,   idoralar   bilan   birgalikda   FV   zonasida   qolgan 
odamlarning   birinchi   navbatdagi   harakatlari   to’g’risida 
tushuntirish ishlari olib borish; FV vazirligi, FM boshliqlari va 
xokimlar   buyurtmanomalariga   ko’ra   FV   dan   muhofaza   qilish 
masalalariga   oid   teleko’rsatuvlar   va   radioeshittirishlar   tashkil 
etish; sog’liqni saqlash vazirligi va qizil yarim oy jamiyati bilan 
o’zaro   va   o’z   o’ziga   yordam   ko’rsatishga   o’qitish   bo’yicha 
eshittirishlar tashkil etishi;
2) 
  O’zbekiston   sog’liqni   saqlash     vazirligi:   FVDT   boshqaruv 
organlari   va   aholini   FV   zonalaridagi   sanitariya   epidemiologik 
ahvol to’g’risidagi axborot bilan ta’minlash ishlarini boshqaradi;
149

---

2) 
  O’zbekiston Respublikasi qishloq va suv xo’jaligi: gidrotexnik 
inshootlardan   faydalanish   xavfsizligini,   ularda   avariyalar   va 
halokatlar yuzaga kelishi ehtimolini bashoratlaydi; FV vazirligini, 
tegishli   vazirliklarni,   hokimlarini   FV   zonalaridagi   sanitariya-
veterinasiya va agrokimyoviy ahvol,   kutilayotgan toshqinlar va 
halokatli suv bosishlar to’g’risidagi axborot bilan ta’minlash; suv 
xo’jaligi   obyektlarining   ish   rejimini   o’zgartirishni   belgilaydi, 
ularda signalizasiya va xabar berishning avtomatik tuzilmalarini 
yaratadi;
3) 
 O’zbekiston Respublikasi energetika va elektrlashtirish vazirligi: 
suv   omborlarida   signalizasiya   va   xabar   qilishning   avtomatik 
tizimini   yaratish,   FVDT   boqaruv   organlarini   o’z   tassarufidagi 
obyektlarida   yuzaga   kelgan   FV   to’g’risidagi   axborot   bilan 
ta’minlashi;
2) 
  O’zbekiston   Respublikasi   Davlat   tabiatni   muhofaza   qilish 
qo’mitasi:   ekologik   vaziyat,   atrof-tabiiy   muhitga   zararli 
moddalarning otilib chiqishi va chiqarib yuborilishi to’g’risidagi 
axborot bilan ta’minlaydi;
2) 
 O’zbekiston Respublikasi Davlat geologiya va mineral resurslar 
qo’mitasi: xavfli geologik jarayonlarning rivojlanishi ehtimollari 
to’g’risidagi   axborot   bilan   ta’minlash;   ko’chki   xavfi   bo’lgan 
rayonlardagi hudulardan oqilona foydalanish bo’yicha tavsiyalar 
beradi;
2) 
  O’zbekiston   Respublikasi   sanoatda   va   konchilikda   ishlarning 
bexatar   olib   borilishini   nazorat   qilish   davlat   qo’mitasi:   sanoat 
150

---

obyektlarida   yuzaga   kelgan   avariyalar   va   halokatlar   ularning 
ko’lamlari, rivojlanishining borishi va FV bartaraf etish bo’yicha 
ko’rilayotgan   chora-tadbirlar   to’g’risidagi   axborotlar   bilan 
ta’minlaydi.
2) 
 O’zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi: FVDT boshqaruv 
organlari   va   aholini   zilzilalar   to’g’risidagi   axborot   bilan 
ta’minlaydi.
4) 
  O’zbekiston   Respublikasi   Vazirlar   Mahkamasi   huzuridagi 
Gidrometerologiya Bosh boshqarmasi: gidrometerologik axborot 
bilan   ta’minlash,   atrof-muhit   ifloslanishining   ekstremal   yuqori 
darajalari   to’g’risida   ogohlantirish   bo’yicha   tadbirlarni   amalga 
oshiradi.
2) 
 Neft va gaz sanoati milliy korporasiyasi: neft, gazni qayta ishlash 
va   boshqa   xavfli   obyektlar   hamda   ularga   yondosh   bo’lgan 
hududlarda   xabar   berish   va   axborotlarning   mahalliy   tizimini 
yaratadi; o’ziga qarashli obyektlardagi avariyalar va halokatlar, 
ko’rilayotgan chora-tadbirlar, shuningdek FV chog’ida aholining 
harakat qilish tartibi to’g’risidagi axborot bilan ta’minlaydi;
5) 
 O’zbekiston avtomobil transport davlat aksionerlik korporasiyasi, 
Toshkent   shahar   yo’lovchilarni   tashish   transporti   korxonalari 
davlat uyushmasi:
FVDT  boshqaruv   organlari,   shuningdek   yo’lovchilarni   FV   xavfi 
yoki yuzaga kelganligi to’g’risida xabardor qilishni tashkil etadi;
13) 
  O’zbekiston  kimyo sanoati   korxonalari  uyushmasi:   kimyoviy 
xavfli   obyektlar   va   ularga   yondosh   bo’lgan   hududlarda   xabar 
151

---

berish va axborotning mahalliy tizimlarini yaratadi, avariyalar va 
xalokatlar,   ularning   oqibatlari,   ko’rilayotgan   chor-tadbirlar,   FV 
chog’ida aholini harakat qilish tartibi to’g’risidagi axborot bilan 
ta’minlaydi;
13) 
  O’zbeksiton   havo   yo’llari   milliy   aviokompaniyasi:   FVDT 
boshqaruv  organlarini  milliy  aviokompaniyadagi  FV to’g’risida 
xabardor etadi;
14) 
O’zbekiston  temir   yo’llari   aksionerlik   kompaniyasi:   temiryo’l 
transportidagi   avariyalar   va   halokatlar,   ularning   ko’rilayotgan 
oqibatlari,   ko’rilayotgan   chor-tadbirlar   va   FV   ni   borishi 
to’g’risidagi axborot bilan ta’minlaydi.
15) 
Qizil  yarim   oy   jamiyati:   sog’liqni   saqlash   organlari   bilan 
birgalikda aholini dastlabki tibbiy yordam ko’rsatish, o’zaro o’z-
o’ziga hamda zarar ko’rganlarga g’amxo’rlik qilishga, o’qitishga 
oid eshittirishlarni tashkil etadi.