R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

n o m la n m a s in , u n in g m oh iyatiga ta ’sir qilm aydi.
Q o l i p
va n u tq iy hosila (so ‘z birikm asi va gap)lar dialektik
b ir lik d a . Q o l i p n u tq iy h osilasiz oTik va jo n siz, nutqiy hosila esa
q o lip s iz t> o ‘lish i m um kin em as. Q uyida LSQ va nutqiy s o ‘z
b ir ik m a si 
h am d a 
gap n in g 
bir-biriga 
o ‘xsham aydigan, 
farqli
x u s u s iy a t in i b a y o n etam iz.
1 . 
L S Q n in g m oddiylikdan xo liligi va nutqiy hosilaning moddiy- 
lig i. 
L S Q j a m iy a t a ’zolari ongida mavjud bo'lib, kishilarning erkin
b ir ik m a h m sil qilish k o ‘nikm asi sifatida uzoq davr m obaynida
s h a k lla n a d i. Bu k o ‘nikma b o ‘lm asa, inson birikma h o sil qila
o lm a y d i. B u n g a quyidagi dalil asosid a am in bo'lishim iz m um kin.
D e y l i k , b i r o r t i l n i , m asalan, ingliz tilin i o ’rganm oqchi b o ‘lgan kishi
o n g id a
b u
tilga 
x o s
birikm a 
tuzish 
k o ‘nikm asi 
— 
LSQ
s h a k lla n m a g a n
b o ‘lsa, 
m asalan, 
o ‘zbek:cha 
kitob
va 
о ‘qimoq
286

---

so'ziiiin g ingliz tilid a g i 
a book
 
va 
to read
m u q ob ilin i b ilsa -d a ,
birikma hosil q ila o lm a y d i yoxud o 'zb ek tiliga xos 
[o ttushum 
kelishigi
+ fe ’l] qolipi a so sid a
a book to read
deya oladi, x o lo s . Ingliz
tilida esa