R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

shakllangan va tilimizning asosiy 
sathlari birliklarining nisbatan
yaxlit 
tavsifini bergan ilmiy yo‘nalishlardan substansial tahlil
usullari bilan qondirilishi mumkin. Shuning uchun 
davr va oliy
ta’lim DTSlari talablariga m os mazkur dastur asosida tuzilgan bu
q o ‘llan mada asosiy e’tibor, 
ad a b iy 
til 
me ’yorlarin i ommalashtirishga
emas, balki 
liso n iy im koniyatlar xazinasini ochish va 
boyitish, bu
x azinad an nutqning tu rli ko
‘rinishlarida 
ijodiy, unumli va sam arali 
fo yd alan ish m alakalarin i 
hosil qilishga qaratilgan. Substansial tahlil
nuqtayi nazaridan esa «
Hozirgi o ‘zb ek
adabiy tili» tushunchasi va
atam asi 
h o zirg i 
o ‘z b e k
tili 
(hozirgi 
o'zbek 
tili 
lisoniy
imkoniyatlari)ning muayyan bir voqelanish ko‘rinishi, ya’ni tom
m a’n o d a nutqiy ko‘nnislilardan birining nomi. Shuning uchun
o ‘quv 
qo‘llanmasining sarlavhasi ham uning tanlovda g‘olib
chiqqan ilk 
nashridagidek 
— 
«Hozirgio'zbek tili» bo‘lishi lozim edi.
Lekin o ‘quv rejalarida fanining 
adabiy til deb nomlanishi bunga
m o n e lik qildi. Kitobxon shuni yaxshi bilishi 
kerakki, 
adabiy til
m e’yorlanni ishlab chiqish, o ‘rganish 
va om m alashtirish 
formal
4

---

tilshunoslik, t il (ju m lad an , ona tili)n in g ich ki im k o n iya tla rin i v a
ularning voqelanish u su lla rin i o ‘rganish va o ‘rgatish esa substansial 
tilshunoslik o ld id a turgan ijtim o iy buyurtm a — vazifa. Sh u b ila n