Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

Narx; baho 
(ingl. price) 
— tovar yoki xizmat qiymatining pulda 
ifodalanishi. 
Narx siyosati 
— tashkilotlar tomonidan talab va taklif munosabat- 
larining o‘zgarishiga tezlik bilan narx reaksiyasi amaliyotini qo‘llash. 
Netto-og‘irlik 
— qadoqdangan mahsulotning qadoqbop material 
og‘irligi hisobga olinmagan og‘irligi; sof og‘irlik. antonimi: «brutto- 
og‘irlik». 
Oligopsoniya 
— xaridorlar yoki iste’molchilar kam miqdorda mavjud 
bo‘ladigan bozor yoki iqtisodiy holat. 
Ommaviy bozor 
— ommaviy axborot vositalaridan foydalanish va ana shu 
jarayon bilan bog‘liq bo‘lgan sarf-xarajatlar o‘zini oqlashiga imkon 

---

360 
beruvchi yetarlicha katta va hatto ulkan tovarlar va xizmatlar bozori. 
Public relations 
— jamoatchilik, matbuot, saylab quyiladigan organlar va 
jamoatchilik tashkilotlari bilan aloqalar tizimi bo‘lib, reklamadan farqli 
ravishda asosan notijorat asosda yuritiladi. 
Pablisiti 
— tijorat asosidagi xayriya xabarlari, taqdimotlar yokitovarlar, 
xizmatlar, firmalar to‘g‘risida ommaviy axborot vositalari orqali beriladigan 
materiallar. 
Pablisiti vositalari 
(publicity tools) — 
kompaniya, g‘oyalar, tovar 
yoki xizmatlarni noshaxsiy tanishtirish va taqdim etishni ta’minlovchi 
vositalar. Masalan, press-relizlar, matbuot anjumanlari, maxsus reklama ana 
shular sirasiga kiradi. 
Partsell 
— tovar partiyasi; yukning kichik partiyasi. 
Pozitsiyalash — 
xaridorlar ongida kompaniya imijini va tovar obrazini 
yaratish 
Promoushn 
(promotion) — 
talabni oshirish, mahsulot o‘tkazilishi va 
sotilishini ko‘paytirish, mahsulotni realizatsiya qilish uchun bozor makonini 
yanada kengaytirish maqsadlarida reklama, press-relizlar, shaxsan sotish, 
sotishni rag‘batlantirish va tovar yoki xizmatni ishlab chiqaruvchilar, 
sotuvchilar tomonidan qo‘llanadigan boshqa marketing kommunikatsiyalari 
vositasida amalga oshiriladigan turli marketing chora- tadbirlari, sa’y- 
harakatlari yig‘indisi. 
Promo-sayt 
(promo-site) 
— qandaydir reklama kampaniyasi uchun 
maxsus yaratilgan yoki ma’lum bir tovar yoxud kompaniyaga bag‘ishlan-gan 
sayt. 
Psixografika 
— psixologiya va demografik statistikani birlashtiruvchi 
termin. Keng jamoatchilik alohida namoyandalari va guruhlari turmush tarzi 
va xulq-atvorini tadqiq, tahlil qilish, baholash texnologiyalarini tariflash 
uchun foydalaniladi.