Organik moddalarning ishlatilishi

natriy 
benzoat tuzi
ishlatiladi. 
Ftal angidrid
sanoatda gliftal smolasi, fenolftalein, fluoressein, eosin va 
boshqa moddalar olishda asosiy xomashyo hisoblanadi. Masalan, fenolftalein ftalangidridga fenol 
ta’sir ettirib olinadi. 
Fenolftalein
muhitni aniqlashda indikator sifatida va tibbiyotda “purgen” 
nomi bilan surgi sifatida ishlatiladi. 
o-ftal kislotaning dimetilefiri
qishloq xo’jaligida repellent ( 
chivinlar va boshqa hashoratlarni haydovchi ) sifatida ishlatiladi. 
Tereftal kislota etilenglikol
bilan polikondensatlanib polietilentereftal smola hosil bo’ladi. Smoladan tayyorlangan poliefir 
tola Rossiyada 
lavsan
, Amerikada 
dakron
, Angliyada 
terilen
deb ataladi. Tabiiy tola bilan 
lavsan aralashmasidan g’ijimlanmaydigan material olinib, to’qimachilik sanoatida keng 
ishlatiladi.

---

17 
 
TO’YINMAGAN KARBON KISLOTALAR
Akril kislotaning polimerlanish mahsuloti 
poliakril kislotaning efirlari
yelim moddalar 
va plastmassalar olishda ishlatiladi. Akrilonitril yuqori molecular polimer moddalar olishda 
qimmatbaho xomashyo hisoblanadi. Undan olingan 
polimer moddalar
tuproqning 
xususiyatlarini yaxshilashda ishlatiladi. 
Akril kislota
polimerlaridan
tayyorlangan emulsiyalar 
gazlama, yog’och, qog’oz fabrikalarida, tibbiyotda yopishqoq plastirlar ishlab chiqarishda va 
qurilishda alif o’rnida ishlatiladi. Shu bilan birga, boshqa monomerlar bilan sopolimerlab jun 
tolasi o’rnini bosadigan sintetik 
tola – nitron
olinadi. Masalan, 
akrilonitrilni
butadiyen bilan 
sopolimerlab benzinga chidamli sintetik kauchuk olinadi.